خانه توکلی مشهد

خانه توکلی مشهد از جمله جاذبه های دیدنی مشهد است از خانه های تاریخی و قدیمی این شهر محسوب می شود. درباره خانه توکلی داستان ها و روایت های زیادی نقل شده است و همین باعث شده لقب خانه اسرار آمیز را به دوش بکشد. بسیاری از بناهای تاریخی ایران که از زمان های گذشته به یادگار مانده اند و از آن ها به عنوان جاذبه های دیدنی و تاریخی کشور یاد می شود، در شهر مشهد مقدس قرار گرفته اند. خوب است بدانیم دیدنی های شهر مشهد تنها به حرم امام رضا محدود نمی شود و جاذبه های دیدنی و گردشگری دیگری در آن وجود دارند که گردشگران را ترغیب می کند تا به سمت آن ها راهی شوند و از آن ها دیدن کنند. با توجه به ساخت و سازهای متعدد و جدیدی که در سال های اخیر در شهر مشهد صورت پذیرفته اند، بسیاری از بافت قدیمی و تاریخی این شهر از بین رفته اند، اما خانه های تاریخی بسیاری هستند که تا به امروز پا بر جا باقی مانده اند و جزء خانه های تاریخی این شهر به شمار می آیند. افراد زیادی هستند که به بازدید از خانه ها و بناهای تاریخی علاقه مند هستند و ترجیح می دهند برای گردش در شهری که به آن سفر می کنند، به سراغ بناها و آثار باستانی آن شهر بروند. خانه توکلی مشهد از آن دسته بناهایی است که بازدید از آن برای عموم مردم آزاد بوده و دوستداران تاریخ می توانند به سراغ آن بروند و از آن دیدن کنند. در این مطلب با لوکس ویلا همراه باشید تا با این خانه تاریخی و داستان های عجیب و غریبی که درباره آن وجود دارند آشنا شویم.

خانه توکلی مشهد کجاست و مسیر دسترسی به آن

همانطور که از نام این بنای تاریخی پیداست، خانه توکلی در شهر مشهد قرار داشته و در نزدیکی حرم امام رضا قرار گرفته است. لذا برای دسترسی به آن می توانید علاوه بر خودروی شخصی از انواع وسایل نقلیه عمومی استفاده نمایید. در این بخش می خواهیم مسیرهای دسترسی مختلف به این خانه تاریخی را معرفی کنیم تا هر کدام از آن مسیرها را برایتان توضیح دهیم.

مسیر دسترسی به خانه توکلی مشهد از میدان آزادی

میدان آزادی یکی از معروف ترین میدان های شهر مشهد می باشد که می توانید از طریق آن به خانه تاریخی توکلی دسترسی داشته باشید. خطوط مختلفی از مترو و اتوبوس در این منطقه وجود دارند که امکان دسترسی به بخش های مختلفی از مشهد را امکان پذیر نموده است. شما می توانید با مراجعه به میدان آزادی مشهد، دسترسی های مختلفی به خانه توکلی داشته باشید. یکی از مسیرها استفاده از اتوبوس بی آر تی خط پایانه الهیه – پایانه مصلی می باشد. برای این منظور سوار اتوبوس های خط مذکور شده و در ایستگاه حرم مطهر (نواب) از اتوبوس پیاده شوید. در طول این مسیر تعداد 16 ایستگاه را بایستی پشت سر بگذارید و حدودا 40 دقیقه زمان نیاز دارید.

مسیر دیگری که در میدان آزادی برای رسیدن به خانه تاریخی توکلی می توانید استفاده کنید، خط 1 مترو می باشد. برای این منظور سوار مترو شده و در ایستگاه 17 شهریور از مترو پیاده شوید. سپس خود را به چهارراه فدائیان اسلام برسانید و سوار اتوبوس خط 84 شوید. 4 ایستگاه بعد، درست ابتدای خیابان چهنو اتوبوس را ترک کنید و ادامه مسیر را به صورت پیاده به طرف خانه تاریخی توکلی طی نمایید.

مسیر دسترسی به خانه توکلی مشهد از حرم امام رضا

بسیاری از گردشگران و زائران تصمم دارند بعد از زیارت حرم امام رضا به دیگر جاذبه های دیدنی مشهد سری بزنند و از آن ها دیدن کنند. حال اگر شما به زیارت حرم امام رضا رفته باشید و پس از زیارت قصد داشته باشید به بازدید از خانه توکای اقدام نمایید، برای این منظور بایستی خود را به پارکینگ شماره 3 حرم مطهر رضوی برسانید تا از خیابان نواب مسیرتان را ادامه دهید. پس از خروج از خیابان نواب صفوی مسیرتان را به طرف پایین خیابان ادامه داده و وارد کوچه هفتم در بلوار نواب صفوی شوید. خانه تاریخی توکلی در این کوچه قرار دارد که به راحتی می توانید به آن دسترسی پیدا کنید.

شماره تماس خانه توکلی مشهد: 33663738-051

آدرس خانه توکلی مشهد: استان خراسان رضوی، شهر مشهد، خیابان نواب صفوی، نواب صفوی 7، کوچه عسگریه

آشنایی با خانه توکلی مشهد

شهر مشهد مقدس از جمله شهرهای گردشگری ایران است که به واسطه حرم مطهر امام رضا، هشتمین اختر تابناک شیعیان، گردشگران و زائران زیادی این شهر را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب می کنند. علاوه بر حرم امام رضا، جاذبه های دیدنی متنوعی در این شهر مقدس وجود دارند که افراد زیادی برای گردش به سراغ آن ها می روند. یکی از دیدنی های شهر مشهد که در این مطلب می خواهیم به آشنایی با آن بپردازیم خانه توکلی مشهد می باشد که در دل این شهر و در نزدیکی محدوده حرم امام رضا واقع شده است.

خانه توکلی مشهد از جمله بناهای تاریخی شهر مشهد است که از دوران قاجار به یادگار مانده و با توجه به قدمت زیادی که از زمان ساخت آن می گذرد، همچنان پابرجا باقی مانده و روایت های زیادی درباره آن وجود دارند. با توجه به رویدادها و وقایعی که در این خانه تاریخی رخ داده اند، داستان های عجیب و غریب زیادی وجود دارند که می توانید درباره این خانه بشنوید و بخش های مهمی از تاریخ شهر مشهد را برای ما بازگو می کند. برخی از روایات بر این ادعا هستند که اجنه در خانه تاریخی توکلی رفت و آمد داشته اند و به همین جهت آن را با نام خانه اجنه مشهد نیز می شناختند. خانه توکلی مشهد را به عنوان خانه ای ارزشمند و تاریخی در مشهد می شناسیم و در تاریخ این شهر روایت های زیادی در رابطه با آن وجود دارند.

تاریخچه خانه توکلی مشهد

قدمت خانه تاریخی توکلی به دوران قاجار باز می گردد و در سال 1221 هجری شمسی توسط شخصی به نام اسحاق خان قرایی ساخته شده است. احسان خان قرایی که از بهترین معماران و طراحان این شهر بود، طراحی و ساخت این خانه تاریخی که امروزه به عنوان یکی از دیدنی های مشهد از آن یاد می شود به عهده وی بود. بسیاری از خانه های اشرافی شهر مشهد به دست احسان خان قرایی ساخته شده بودند. نخستین شخصی که مالک خانه توکلی بوده یکی از تجار مشهور و نامداری از شهر مشهد به نام آقای کشمشیان بود و مالکیت آن را تا اوایل دوره پهلوی به عهده داشت.

آقای کشمشیان از مشهورترین تجار خشکبار مشهد بوده و از زمان ساخت این خانه تا پایان عمر خود را در این خانه سپری کرد. بعد از مرگ وی، تمام مال و اموال آقای کشمشیان به فروش رسیدند. در این میان، خانه ای که مرحوم کشمشیان در آن تا آخر عمر خود سکونت داشت و تمام عمر خود را در آن سپری کرد، در سال 1343 هجری شسی توسط شخصی ثروتمند به نام آقای توکلی خریداری شد و برای سالیانی طولانی آقای توکلی به همراه خانواده اش در آن زندگی کردند. از همان زمان بود که این خانه تاریخی با نام خانه توکلی شناخته شد و ایشان نیز تا پایان عمر در این خانه تاریخی سکونت داشت.

بعد از مرگ آقای توکلی این خانه تخلیه شد و کم کم وارد دوران تاریک خود شد و به حالت متروکه درآمد. این وضعیت تا چندین سال ادامه داشت و باعث شد بسیاری از افراد بی خانمان، خانه تاریخی توکلی را به عنوان سرپناهی برای خود انتخاب کنند و در آن پناه گیرند. بعد از سالیان نسبتا طولانی و در سال 1384 هجری شمسی به عنوان یکی از میراث ملی ایران به فهرست آثار ملی اضافه شد و در سال 1389 هجری شسی توسط شهرداری مشهد بازسازی شد و مالکیت آن را در اختیار گرفت. عملیات بازسازی خانه توکلی حدود 2 سال طول کشید و از آن زمان به بعد درب آن به عنوان خانه تاریخی و موزه به روی عموم مردم گشوده شد و مردم می توانند از آن بازدید کنند. همچنین قسمتی از این خانه تاریخی به مکتب خانه تبدیل گردید و تندیس های متعددی در آن وجود دارند که برخی از آن ها مشغول تدریس و برخی دیگر مشغول تحصیل هستند.

مالک خانه توکلی

همانطور که در بخش های پیشین توضیح داده شد، قدمت این خانه به دوران قاجار باز می گردد و نخستین شخصی که در این خانه سکونت گزید، یکی از تاجران خکشبار و متمولان شهر مشهد به نام آقای کشمشیان بود. پس از مرگ آقای مرحوم کشمشیان، این خانه توسط فردی ثروتمند دیگری به نام آقای توکلی خریداری شد و وی به همراه خانواده اش در آن به سکونت پرداختند. بعد از آن که آقای توکلی دیده بر جهان بست، این خانه به حالت متروک درآمد و مدتی بعد توسط شهرداری مشهد بازسازی شد و اختیار آن به شهرداری مشهد رسید.

معماری خانه توکلی مشهد

معماری خانه تاریخی توکلی مشهد به دست یکی از بهترین و چیره دست ترین معماران آن زمان به نام احسان خان قرایی ساخته شده است. بیشترین چیزی که در معماری و طراحی و زیبایی این بنای تاریخی خودنمایی می کند، کاشی کاری ها و آجرکاری هایی است که به منظور تزئین بنا به کار رفته اند. ستون های آجرکاری شده این خانه تاریخی باعث شده اند خانه توکلی شباهت زیادی به دیگر خانه های قدیمی و کهن بخش شمال شرقی ایران پیدا کند. بعد از تزئینات و کاشی کاری های ساختمان، نوبت به ستون های آجری و کتیبه زیبای سر در می رسد که بر زیبایی ساختمان خانه توکلی تاثیر به سزایی داشتند.

ستون های مزین شده به کاشی کاری، به زیبایی می توانند هنر معماری دوران قاجار را به نمایش می گذارند. تعداد دو کتیبه زیبا و کاشی کاری شده قرار گرفته اند که بر روی هر دوی آن ها می توانید آیانی از قرآن را مشاهده نمایید. این آیات ارزشمند عبارتند از انا فتحنا لک فتحا مبینا و و ان یکاد. هنگامی که در حیاط این خانه بایستید و به اطراف خود نگاهی بیاندازید، در و پنجره های چوبی و قدیمی چشم شما را به خود خیره می سازند و سپس نگاه شما به شیشه های رنگارنگی خواهد افتاد که در میان پنجره ها به چشم می خورند و حس و حالی صمیمی و با صفا را برای این خانه ساخته اند. حوض بسیار زیبایی در میان حیاط خانه توکلی قرار گرفته که اطراف آن را نیز درختانی سرسبز و زیبا فرا گرفته اند و حال و هوای دل انگیزی را برای حیاط این خانه قدیمی پدید آورده است.

جالب است بدانید اسکلت این خانه قدیمی 2 طبقه بر روی چوب ساخته شده و در ساخت آن از آهن استفاده نشده است. ارسی هایی در بخش داخلی این خانه به کار رفته اند که توسط آن ها بخش های مختلف فضای داخلی خانه را از یکدیگر مجزا ساخته اند. این سبک معماری که در ساخت و طراحی خانه توکلی مشهد به کار رفته است، سبک معماری دوران قاجار می باشد.

ویژگی های معماری و بخش های مختلف خانه توکلی مشهد

ابتدا از در ورودی این خانه تاریخی آغاز می کنیم؛ درست همان درب ورودی که بایستی از طریق آن وارد خانه شوید. دربی که برای ورودی خانه در نظر گرفته شده دربی بسیار ساده و بدون هیچگونه طراحی و آلایش می باشد. بعد از آن که از درب ورودی وارد منزل شدید، حیاطی بزرگ و وسیع مقابل دیدگان شما قرار خواهد گرفت که بایستی وارد آن شوید. در میان این حیاط بزرگ و با صفا حوض آبی قرار گرفته و اطراف حیاط نیز درختان سرسبزی وجود دارند که بر صفا و صمیمیت حیاط خانه افزوده اند. گوشه ای از حیاط به ساختمان 2 طبقه خانه تارخی توکلی اختصاص یافته و می توانید ساختمان بنا را مشاهده کنید. طبقه همکف این خانه تاریخی به مطبخ، دالان و اتاق های زمستانی اختصاص یافته اند.

دو مسیر پلکانی در دو طرف ساختمان خانه توکلی قرار دارند که با استفاده از آن ها می توانید به طبقه اول این خانه برسید. هنگامی که وارد طبقه اول شوید و نگاهی کلی به فضای داخلی خانه بیاندازید، متوجه خواهید شد که در طراحی پلان آن تمام اصول معماری به درستی به کار رفته اند. در اولین طبقه 2 اتاق را خواهیم دید که توسط یک اتاق بزرگ که در میان آن ها قرار گرفته، از یکدیگر جدا شده اند. دو اتاق کناری اتاق های نشیمن و اتاق بزرگ میانی به عنوان اتاق پذیرایی می باشند. برای اتاق بزرگ میانی این خانه، پنجره های چوبی بزرگی قرار داده شده که به طرف حیاط باز می شوند و صفا صمیمیت حیاط را وارد اتاق می کند و چشم انداز وسیعی به حیاط خانه را در اختیار شما قرار می دهد.

یک مسیر پلکانی برای اتصال به طبقه دوم در خانه وجود دارد. با استفاده از این پله ها به طبقه دوم خانه دسترسی پیدا خواهید کرد. در طبقه دوم نیز تعدادی اتاق وجود دارند که برای آن ها نیز پنجره هایی بزرگ و چوبی تعبیه شده اند و به سمت حیاط باز می شوند. در حال حاضر خانه توکلی به موزه تبدیل شده و می تواند مکتب خانه های کهن و قدیمی را برای بازدیدکنندگان به نمایش بگذارد. همچنین در یکی از اتاق های این خانه تاریخی وجود تندیس های معلمان و شاگردانی که در اطراف او نشسته اند و به خواندن درس مشغول هستند، شکل و شمایل مکتب خانه های قدیمی را بیشتر برایتان بازگو می کنند.

موزه مکتب خانه توکلی

دو اتاق در خانه تاریخی توکلی وجود دارند که با نام اتاق باباملا و ملاباجی شناخته می شوند و مجسمه هایی از معلم و شاگردان در آن ها قرار دارند. این بخش از خانه توکلی با نام موزه مکتب خانه توکلی شناخته می شود. یکی از اتاق ها که بابا ملا نام داشته مخصوص مکتب خانه پسران و اتاق ملاباجی مخصوص مکتب خانه دختران می باشد. با مراجعه به این اتاق مجسمه یا تندیس هایی را خواهید دید که شاگردانی در اطراف معلم خود نشسته اند و به خواندن درس مشغول هستند.

بازسازی خانه توکلی مشهد

این خانه که دارای قدمت بسیار زیادی می باشد و با توجه به این که قدمت آن را به دوره قاجار نسبت می دهند، مسلم است که در طول زمان تخریب ها و ویرانی هایی صورت پذیرفته باشد. همچنین دوران متروکه ماندن آن نیز مزید بر علت بود و ویرانی هایی را برای این خانه تاریخی به بار آورد. بسیاری از بخش های خانه تخریب و برخی دیگر از بخش ها در حال تخریب و ترک خوردگی بودند.  زمانی که مالکیت خانه توکلی مشهد به عهده شهرداری مشهد قرار داده شد، برای بازسازی و مرمت این خانه برنامه هایی را در نظر گرفتند.

در نهایت در سال 1389 هجری شمسی شهرداری مشهد اقدام به بازسازی و مرمت خانه تاریخی توکلی نمود. عملیات بازسازی و مرمت این بنای تاریخی به مددت 2 طول به طول انجامید. در این عملیات می توان به مواردی همچون مرمت درب و پرنجره های خانه، مرمت کف حیاط، مرمت و ترمیم ترک های فضای داخل خانه، مرمت سقف چوبی بنا، به کار بردن عایق رطوبتی برای دیوارهایی که نم کشیده بودند، مرمت آجرکاری نمای بیرونی بنا و غیره اشاره نمود.

شایعات خانه توکلی مشهد

در مورد خانه تاریخی توکلی شایعات زیادی در طول زمان به وجود آمده اند. یکی از این شایعات که بسیار در میان مردم پیچیده این است که خانه تاریخی توکلی را خانه اجنه لقب داده اند. چرا که تصور می کردند اجنه های مختلفی در این خانه رفت و آمد دارند. اما باید بدانیم که تمام این حرف ها که در میان مردم رد و بدل می شوند، همگی بی پایه و اساس بوده و شایعه ای بیش نیستند. به دلیل آن که این خانه تاریخی برای مدتی به صورت متروکه باقی مانده بود و افراد بی خانمان آن را به عنوان سرپناه انتخاب کرده بودند و در آن آمد و شد داشتند، صداهایی از تردد آن ها به گوش مردم می رسید.

به خصوص در شب ها که تردد افراد بی خانمان بیشتر بود، صداها در تاریکی دل شب به گوش اهالی محل می رسید و سبب وحشت مردم می شد. همچنین هیچگونه وسیله روشنایی در خانه وجود نداشت و تمام رفت و آمدها در تاریکی ها صورت می گرفتند و تمام این موارد دست به دست یکدیگر دادند و شایعاتی را به وجود آورند. اما بعد از آن که شهرداری مشهد این مکان را مورد بازسازی و مرمت قرار داد و افراد زیادی برای بازدید از آن اقدام نمودند، خوشبختانه به این شایعات پایان داده شد.

قیمت بلیط و ساعت بازدید از خانه توکلی مشهد

علاقه مندان می توانند برای بازدید از خانه تاریخی توکلی مشهد همه روزه به جز ایام تعطیل، از ساعت 8 صبح تا 21 شب به این خانه مراجعه نمایند. همچنین برای بازدید از خانه نیازی به تهیه بلیط و پرداخت هزینه وجود ندارد و علاقه مندان می توانند به صورت رایگان از این خانه تاریخی دیدن کنند.

بهترین زمان بازدید از خانه تاریخی توکلی

برای بازدید از خانه توکلی زمان و فصل خاصی را نمی توان در نظر گرفت. گردشگران می توانند تنها بهترین زمان سفر به شهر مشهد مقدس و بازدید از دیگر دیدنی های مشهد را در نظر بگیرند. بنابراین اگر در هر صورت می خواهید به مشهد سفر کنید و به دنبال بهترین زمان بازدید از جاذبه های مشهد هستید و در این میان قصد دارید از این خانه تاریخی دیدن کنید، می توانید فصل هایی همچون بهار و اوایل پاییز را انتخب نمایید.

اقامت در مشهد

مشهد یکی از قطب های گردشگری ایران است که در تمام طول سال گردشگران و زائران زیادی به آن سفر می کنند. جاذبه های گردشگری و دیدنی مشهد بسیار متنوع و زیاد هستند و همین باعث شده گردشگران زیادی برای چند روز در این شهر اقامت داشته باشند. یکی از انواع اقامتگاه هایی که در مشهد وجود دارند و از قیمت های مناسبی برخوردارند، سوئیت ها می باشند. سوئیت بهترین نوع اقامتگاه برای گردشگرانی به شمار می رود که قصد دارند اغلب زمان خود را علاوه بر زیارت حرم مطهر امم هشتم به گردش و تفریح در میان دیدنی های مشهد سپری کنند. لذا شما نیز اگر می خواهید اغلب زمان خود را به گردش در این شهر بگذرانید، می توانید به سراغ اجاره سوئیت در مشهد بروید تا علاوه بر بهره مند شدن از امکانات مناسب، هزینه کمتری نسبت به دیگر اقامتگاه ها برای اقامت خود در سوئیت ها بپردازید.