روستای لاویج نور

یکی از زیباترین جذابیت های مناطق سرسبز شمال ایران، روستاهای دنج و بکر این دو استان است. خانه هایی که در این روستاها ساخته می شوند هنوز سبک معماری گذشته خود را حفظ کرده و با سقف و دیواره های چوبی شان، مسافران این روستاها را به رویا می برند. در این میان روستای لاویج نور یکی از دیدنی ترین و دلپذیرترین آنها به حساب می آید. این روستا علاوه بر داشتن طبیعت فوق العاده و پوشش گیاهی بی نظیر، از فرهنگ و سنت دیرینه و بسیار زیبا نیز بهره مند بوده. آب گرم لاویج نیز بسیار مشهور است. اکنون در سفری کوتاه و خیالی با هم نگاهی به جاذبه های گردشگری روستای لاویج نور می اندازیم.

جغرافیا و طبیعت روستای لاویج نور

روستای لاویج نور، در بلندای 739 متری از دریا، طول جغرافیایی 52 درجه و 4 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی 36 درجه و 25 دقیقه شمالی قرار دارد. لاویج دهستانی است که 3 روستای بدون سکنه و 12 روستای مسکونی دارد. برخی از این روستاها عبارتند از دیزن کلا، رئیس کلا، سادات محله، به بنک، ملامحله. روستای لاویج نور، در میان دره های رشته کوه البرز قرار گرفته. این دره ها به علت موقعیت جغرافیایی خود، باعث ایجاد جنگل های سرسبز و انبوه مناطق شمالی با پوشش غنی گیاهی و جانوری شده اند.

این جنگل ها بر بلندای 2500 متری سطح دریا قرار گرفته و بسیار بکر و دست نخورده اند. درختان راش جنگل های روستای لاویج نور، بازماندگان جنگل های هیرکانی در 25 تا 50 میلیون سال قبل در این منطقه بوده اند. شکوفه های گل و چشمه های زلالی که بخشی از طبیعت این جنگل های انبوهند، هر بیننده ای را مسحور خود می کنند. میوه های وحشی و جنگلی این روستا نیز از دیگر هدیه های این طبیعت جنگلی به میهمانانش است.

تاریخ روستای لاویج نور

برخی از کاوش های باستان شناسی نشان می دهند که قدمت این روستا به دوره پیش از اسلام و ساسانیان می رسد. در این کاوش ها، ویرانه های متروک منطقه و نیز گورهایی با اشیاء عتیقه و کهن به دست آمده از آنها، مورد بررسی قرار گرفته اند. این گورها که آنها را گورهای گبری می نامند، در دو نقطه در نزدیکی روستای لاویج نور واقع شده اند. یکی از آنها در گردنه ای در تپه های داخلی مشرف به لاویج در جنوب “هسلیمه گردن” یافت شده است. مرکز دیگر قرار گرفتن این گورها در بلندی های مربوط به روستای کیاکلا و در منطقه سرخمن جای دارد.

از دوره پیش از اسلام در این روستا، آثار باستانی که دارای نوشته و مکتوبات باشند، چیزی به دست نیامده است. سکه ها و اشیاء تزئینی ساخته شده از طلا و نقره، دستبندها، گوشواره ها، گردن بندها و نیز قبضه های شمشمیر، تنها اشیاء یافت شده در طی حفاری ها می باشد. بنایی نیز که بومی های منطقه آن را آتشکده می دانند در بالای این تپه وجود دارد. وجود این آتشکده دلیلی دیگر بر امتداد قدمت روستای لاویج نور تا دوره ساسانی و قبل از ورود مسلمانان به ایران می باشد.

این منطقه در روزگاران کهن، از لحاظ استراتژیک بسیار با اهمیت تلقی می شده، چرا که تنگه ای دارد که می توانسته نقشی تعیین کننده در نتیجه نبرد داشته باشد. سرداران و فرماندهان جنگی می توانسته اند در میانه جنگ از این تنگه برای پنهان شدن، عقب نشینی و گریز استفاده کنند. همچنین حاکمان بسیاری در آن دوران از تنگه روستای لاویج نور، به عنوان مرکزی مستحکم برای بر پا داشتن تاج و تخت و بارگاه خود استفاده می کردند.

البته مستندات یک دوره از تاریخ روستای لاویج نور، از دسترس باستان شناسان و مورخان خارج است. این دوره مربوط به سده های مابین ساسانیان و ورود اعراب به ایران و درگیری های میان آنها بوده و تا نیمه دوم قرن سوم هجری یعنی برپایی سلسله علویان منطقه طبرستان ادامه می یابد.

آب گرم روستای لاویج نور

طبیعت این روستا به گونه ایست که چشمه های آب گرمی در آن به وجود آمده اند که مشهور ترین آنها چشمه آب گرم لاویج است. با این حال چشمه های فیل سنگی، ایران زمین، شفل و “بیبِنو” نیز بخشی از طبیعت منطقه اند. این چشمه ها که در دامنه کوه های شرق روستای لاویج قرار دارند، به دلیل خاصیت درمانی و آرامش اعصاب بسیار مورد توجه گردشگران قرار دارند. این آب گرم های جریان یافته از دل زمین، با داشتن املاح معدنی و گوگرد، برای تسکین بخشی به بیماری هایی چون دردهای مفاصل، پادرد، کمردرد و امراض پوستی بسیار کاربردی هستند.

چشمه های آب گرم لاویج از نظر وضعیت بهداشتی و امکانات نیز شرایط خوبی داشته و مجهز به استخر، وان و دوش هستند. همچنین اقامتگاه هایی در کنار این مجموعه چشمه های آب گرم ساخته شده که می تواند خیال مسافران را برای دوران اقامت خود در روستای لاویج راحت کند. استخرهای این آب گرم، هر کدام بین 10 الی 20 نفر ظرفیت دارند و حمام ها و دوش های اختصاصی نیز در آن تعبیه شده.

فرهنگ بومی روستای لاویج نور

روستای لاویج، علاوه بر جاذبه های گردشگری طبیعی، از لحاظ مردم شناسانه و سنن و آیین های بومی و محلی نیز بسیار مورد توجه می باشد. گهواره بستن یکی از این سنت هاست که در ارتباط با تولد نوزادان شکل گرفته. این رسم را به گویش محلی “گاهره ونی” می خوانند. این سنت در واقع معادل سیسمونی دادن برای نوزاد اول دانسته می شود. در گهواره بستن، مادربزرگ مادری نوزاد، هر آن چه که برای نوزاد از بدو تولد تا هفت سالگی به آن نیاز وجود دارد، شامل وسایل بازی، لباس ها و کمد به همراه گهواره به پدر و مادر نوزاد هدیه می دهد.

مراسم اهدا در روز سوم تولد نوزاد همراه با میهمانی مفصلی صورت می پذیرد. در این مراسم کودک را درون گهواره گذاشته و گردویی در بالای گهواره شکسته می شود، به امید آن که کوک در طول زندگیش دندان درد نگیرد. به جز سنت گهواره بستن، در پنجمین شب تولد نوزاد توسط خانواده مادر نوزاد به همه فامیل و اهالی روستای لاویج ولیمه ای داده می شود.

مراسم بومی دیگری، جشنی به نام جشن “تیرماه سیزده شو” می باشد که در اواسط آبان برگزار می شود. علت این که مراسمی با عنوان تیرماه در آبان قرار گرفته، آن است که زمان این سنت بر اساس تقویم کهن طبری شکل گرفته. در این مراسم، مادر شوهرها برای تازه عروس های شان، کفش، لباس، روسری، قند، حنا و آش می فرستند. مادر عروس نیز برای خانواده تازه داماد، تخم مرغ پخته رنگ شده، میوه و شیرینی و نان محلی ارسال می کند. بچه ها نیز در این شب، دستمال هایی را به خانه سکنه روستای لاویج، پرتاب می کنند و اهالی نیز خورا کی هایی در درون دستمال ها گذاشته و به کودکان بر می گردانند.

دیگر آیین محلی روستای لاویج، مراسم “26 عید ماه”، یا مراسم مردگان مصادف با 28 تیر ماه است. این سنت، اشاره به اسطوره ها و افسانه های تاریخی داشته و علت بزرگداشت آن، بنا بر اعتقاد مردم، به زنجیر کشیده شدن ضحاک در دماوند توسط فریدون، پادشاه پیشدادی می باشد. در این روز مراسم ورزشی کُشتی لوچو برگزار می شود. در این نوع کشتی محلی جایزه برنده را بر یک چوب بلند آویخته و به همه نشان می دهند. علت نامگذاری این روز به نام مراسم مردگان آن می باشد که اهالی روستا در راستای پاسداشت کشته شدگان جنگ ضحاک و فریدون، بر سر مزار اموات خود رفته و یاد آنها را گرامی می دارند.

چهارشنبه سوری نیز در این روستا مراسم ویژه خود را دارد. در گویش مازنی به این مراسم پدرام سروش” می گویند. در این روز زنان روستای لاویج، گرد هم آمده و آشی مخصوص تدارک می بینند. این آش متشکل از هفت گونه مواد ترش شامل موادی مانند آب آلوچه، سرکه، گوجه سبز، سرکه، آب نارنج، آب لیمو، آب انار و آب ازگیل است که به آن آش هفت ترشی می گویند. در هنگام غروب هم جشنی می گیرند و از روی آتش می پرند.

مراسم بسیار زیبای دیگر اهالی منطقه نامش کایری کایری است. این آیین مربوط به زمان ساختن خانه های روستا می باشد. در آن اهالی همه با هم گل خیس کرده و در ترکیب آن با کاه و خاکه و با لگد کردن آن، خشت درست می کنند. برای ساخت خانه هایی که نیاز به سنگ و چوب دارند نیز، اهالی روستا با همراهی هم اقدام می کنند.

سوغات روستای لاویج نور

عسل روستای لاویج نور، نام آشناست. آب و هوا و جغرافیای خاص این منطقه باعث شده که یکی از مشاغل اصلی مردمان این روستا، زنبورداری باشد. عسل طبیعی لاویج برای گردشگران با رایحه و مزه خاص و متفاوت خود، به عنوان سوغات خاص این روستا تلقی می شود. این روستا افزون بر این، فرآورده های لبنی محلی و نیز صنایع دستی ساخته شده از چوب را به مسافران پیشنهاد می دهد. ماست، شیر، دوغ، پنیر، کره و سرشیر محلی را بسیاری از گردشگران از این سفر، به شهر خود می برند.

ترشی، سبزی کوهی، گردو و فندق نیز از دیگر سوغاتی های منطقه می باشد. بازار محلی روستای لاویج نور که خود از جاذبه های خاطره انگیز این روستاست، جاییست که می توانید در آن این ارمغان های سفر خود را تهیه کنید.

آبشار حرام اوی روستای لاویج نور

این آبشار زیبا در جاده چمستان به روستای لاویج قرار گرفته و در عین بکر و دست نخورده بودن مکان هایی برای پذیرایی و استراحت و تفرج در اطراف آن پیش بینی شده. آبشار حرام او در 25 کیلومتری جاده ییلاقی نور بلده قرار دارد. نام این جاده که آبشار در کنار آن واقع شده، در میان محلی ها به عنوان آب پری شناخته می شود. این آبشار از بلندی های سوردار سرچشمه گرفته که در آن، امام زاده ای به خاک سپرده شده.

 نام این آبشار در واقع “حرم آب” بوده به معنای آب مقدس، که در گویش طبری محلی روستای لاویج، و به مرور زمان بدل به “حرام او” شده. بسیاری از محلی ها، آب این آبشار را مقدس می دانند و قمقمه های خود را از آن پر می کنند. این آبشار در میان کوه و جنگل قرار گرفته است. این آبشار با ارتفاع 15 متر، آب چندان زیادی ندارد. با این حال منظره زیبای آن به دلیل گذر آب از صخره های پوشیده از علف های سبز و گیاهان، آن را خاص و متفاوت کرده.

فیل سنگی روستای لاویج نور

در میانه روستای لاویج و در مرکز آن قطعه سنگ عظیمی وجود دارد که در گذر زمان و بر اثر فرسایش عوامل طبیعت، به شکل یک فیل نشسته در آمده. این فیل سنگی زیبا و جالب پس از آب گرم لاویج قرار گرفته و برای رسیدن به آن تنها ده دقیقه پیاده روی نیاز است. برخی از افسانه های بومی روایت می کنند که یکی از مقدسین به منطقه سفری داشته و در آن زمان فیلی بسیار بزرگ و پر هیبت از هندوستان به لاویج آورده شده بود که در میان مردم آن زمان رعب و وحشت زیادی ایجاد کرده بوده.

آن مرد مقدس با عصا به فیل اشاره کرده و آن فیل در همان لحظه بدل به این سنگ سیاهی شد که در حال حاضر در روستای لاویج نور قرار دارد. حول و حوش این بنای سنگی قصه های دیگری نیز روایت می شود که سایه ای از رعب و وحشت بر سر آن می افکند. افسانه ها می گویند هر کس قصد تخریب این مجسمه سنگی را داشته باشد افعی ها و مارهای خطرناک به او حمله خواهند کرد. البته همین داستان باعث محافظت این سنگ خاص از دستبرد و تخریب شده.

دیدنی های نزدیک به روستای لاویج نور

مناطق دیدنی استان مازندارن چنان، متراکم و نزدیک به هم می باشد که تقریبا به راحتی در زمانی کوتاه می توان از نقاط مختلف آن به یکدیگر سفر کرد. با این حال برخی از مکان ها به روستای لاویج نور، نزدیک تر از بقیه موارد است. جنگل اسیونگ در 10 کیلومتری روستا و در جاده رییس کلا به کیاکلا یکی از آنها می باشد. ییلاق ایزوا در مسیر لاویج به بهبنک در 25 کلومتری لاویج را نیز می توان به عنوان یکی از این دیدنی ها نام برد.

کلیسای آنتوان مقدس در شهرک ساحلی هایکاشن، خانه نیما یوشیج در روستای یوش و آبشار آب پری نیز در نزدیکی این روستا، قرار دارند. منطقه ییلاقی میرخمند که در مسیر لاویج به بهبنک واقع بوده و 35 کیلومتر با آن فاصله دارد را نباید از یاد برد. پارک جنگلی کشپل در 15 کیلومتری لاویج و امام زاده صالح در بلندی های روستای لاویج و در چمستان نور را نیز باید به این فهرست افزود.

بهترین زمان سفر به روستای لاویج نور

بهترین زمان سفر به روستای لاویج نور، بهار و تابستان تلقی می شود. رزرو اقامتگاهی در این منطقه و مسافرت چند روزه در آن بسیار لذت بخش است. با این حال می توان با تنها چند ساعت سفر به این روستا نیز زیبایی ها و دل انگیزی آن را تجربه کرد. البته فصل های دیگر سال یعنی پاییز و زمستان نیز مناظر بدیع و ویژه خود رادارند.

روستای لاویج کجاست

روستای لاویچ به عنوان یکی از جاهای دیدنی نور، از طرف شرق مازندران و جاده هراز، از آمل قابل دسترسی است. بعد از گذر از آمل باید به سمت چمستان رفت. در این جاده باید از پارک جنگلی کشپل رد شده و در جاده مربوط به روستای لاویج 18 کیلومتر راند. اگر از غرب وارد استان مازندران شده اید، باید از طریق مسیر شهرستان نور به چمستان رفته و با طی مسیر 18 کیلومتری به روستای لاویج نور برسید.

آدرس روستای لاویج نور: مازندران، نور، چمستان، لاویج