مسجدالنبی قزوین

مسجدالنبی قزوین که با نام های مسجد شاه و مسجد سلطانی نیز شناخته می شود، مسجدی تاریخی و ارزشمند در شهر قزوین است که از دوران قاجاریان به یادگار مانده و امروزه از مهمترین آثار تاریخی و دیدنی های قزوین به شمار می آید. شهر قزوین با توجه به آن که در دوره ای از تاریخ به عنوان پایتخت ایران معرفی شده بود، به لحاظ تاریخی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و امروزه با آن که قدمت زیادی را پشت سر گذاشته، از مهمترین شهرهای کشور محسوب می شود. در همین راستا، انواع آثار باستانی و بناهای تاریخی در این شهر وجود دارند که هر یک از آن ها مربوط به دوره های مختلفی از تاریخ این کشور هستند و دارای اهمیت می باشند. مسجدالنبی که از قدیمی ترین مساجد قزوین به شمار می آید، مسجدی زیبا و با شکوه می باشد که توجه افراد زیادی را به خود جلب نموده و روزی نیست که گردشگری به بازدید از آن اقدام نکند. اگر شما هم به بازدید از جاذبه های تاریخی علاقه مند هستید، پیشنهاد می شود تا انتهای این مطلب همراه لوکس ویلا باشید تا با این مسجد قدیمی و زیبا آشنایی بیشتری کسب نماییم.

مسجدالنبی قزوین کجاست و مسیر دسترسی

مسجدالنبی قزوین یکی از تاریخی ترین دیدنی های شهر قزوین است که در ضلع جنوبی خیابان امام خمینی قرار گرفته است. اگر برای بازدید از مسجد سلطانی راهی این منطقه شدید، خوب است سری هم به دیگر جاذبه های اطراف همچون حسینیه امینی ها بزنید و از آن هم دیدن کنید. مسیرها و روش های مختلفی برای دسترسی به این مسجد وجود دارد که می توانید با خودروی شخصی و وسایل نقلیه عمومی خود را به آن برسانید. بعد از آن که خود را به شهر قزوین رساندید، بایستی وارد خیابان امام خمینی شوید و خود را به ضلع جنوبی آن برسانید. مسجد سلطانی میان خیابان های عبید زاکانی و سعدی قرار گرفته که به زیبایی در این منطقه می درخشد و شما را به سمت خود جذب می کند.

شماره تماس مسجدالنبی قزوین: 0283322080

آدرس مسجدالنبی قزوین: استان قزوین، قزوین، ضلع جنوبی خیابان امام خمینی، بین خیابان عبید زاکانی و خیابان سعدی

آشنایی با مسجدالنبی قزوین

تقریبا در تمام شهرهای ایران، مساجد قدیمی و تاریخی زیادی وجود دارند که هر یک از آن ها در دوره های مختلفی از تاریخ ساخته شده اند و برخی از آن ها به دلیل برخورداری از سبک معماری زیبا و تزئینات چشمنواز تا به امروز باقی مانده اند و امروزه به عنوان جاذبه های دیدنی از آن ها یاد می شود. یکی از قدیمی ترین مساجدی که در شهر قزوین وجود دارد و به عنوان مسجدی تاریخی و زیبا شناخته می شود، مسجدالنبی قزوین می باشد که از یادگارهای دوران قاجار در قزوین بوده و به دستور فتحعلی شاه ساخته شده است.

مسجدالنبی قزوین از معروف ترین مساجد شهر قزوین به حساب می آید و جالب است بدانید که همچنان تا به امروز کاربری خود را حفظ کرده و جمعه های هر هفته، نماز جمعه در آن برگزار می شود و همچنین علاوه بر نماز گزاران، گردشگران زیادی هستند که به بازدید از آن اقدام می کنند. مسجدالنبی از جمله مساجد چهار ایوانی قزوین می باشد که سبک معماری منحصر به فرد و چشمگیری برای ساخت آن استفاده شده است. هنگامی که به بازدید از این مسجد قدیمی و زیبا اقدام می کنید، در وهله اول بنایی عظیم و با شکوه را خواهید دید که شبستان های آن نیز بر قدرت و عظمت آن افزوده اند و در کنار یکدیگر ایستاده اند.

در ابتدا هیچ اثری از گنبد را احتمالا نخواهید دید و کمی بیشتر که دقت کنید، گنبدی به رنگ آبی زیبایی را خواهید دید که بر روی بام این بنا جای گرفته و با تزئینات زیبایی که بر روی بدنه آن انجام شده اند، توجه شما را به خود جلب می کند. مساجد تاریخی یکی از بهترین جاذبه های دیدنی در هر شهری محسوب می شوند که اگر کمی به تاریخ علاقه مند باشیم، حتما به بازدید از آن ها اقدام خواهیم کرد. کاروانسرای سعدالسلطنه قزوین نیز یکی دیگر از جاذبه های تاریخی شهر قزوین بوده که در نزدیکی این مسجد تاریخی قرار گرفته و توجه بسیاری از تاریخ دوستان را به خود جلب نموده است.

تاریخچه مسجدالنبی قزوین

مسجدالنبی قزوین با نام های دیگری همچون مسجد شاه و مسجد سلطانی هم شناخته می شوند و یادگاری از دوران قاجاریان می باشد که به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شده و به عنوان بانی این مسجد محسوب می شود. کتیبه هایی که در بخش های مختلف این مسجد وجود دارند، قدمت ساخته شده این مسجد در دوران قاجار را اثبات می رسانند. اما نشانه هایی هم در برخی از نقاط این مسجد وجود دارند که ساخت مسجدالنبی را به دوران صفوی نسبت می دهند. از همین رو برخی قدمت آن را مربوط به دوران صفویان می دانند که این مسجد در زمان صفویه ساخته شده و بعدها با روی کار آمدن قاجاریان، آن ها تنها به بازسازی آن اقدام نموده اند.

محل ساخت این مسجد تاریخی در زمان ابتدا در محوطه وزیر یا چال وزیر بوده که بر اساس مرور زمان ساخت و سازهای زیادی در اطراف آن انجام پذیرفته اند و به شکل امروزه خود درآمده اند. در مقابل نیز برخی دیگر بر این عقده اند که این مسجد در دوران حکومت آقا محمدخان قاجار ساخته شده و پس از وی، فتحعلی شاه قاجار کار ناتمام آن را به پایان رسانده است. محدوده ای که مسجد النبی در آن ساخته شده، جزء موقوفات آقا جمال وزیر محسوب می شده است. همچنین زمانی که مسجدالنبی در شهر قزوین ساخته شد، بناهای مذهبی دیگری نیز هم زمان با آن ساخته شدند که مسجدالنبی یکی از آن ها محسوب می شد. مسجدالنبی قزوین در تاریخ 30 خرداد ماه سال 1337 با شماره 390 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

معماری مسجدالنبی قزوین

همانطور که اشاره شد، دستور ساخت این مسجد تاریخی را فتحعلی شاه قاجار صادر نمود و معماری آن نیز به عهده استاد میرزای شیرازی بود و در سال 1166 هجری شمسی احداث گردید. 5 مسجد عظیم شاهی در قزوین ساخته بودند که 4 مسجد آن مربوط به دوران قاجار بودند. جالب است بدانید برای مسجدالنبی قزوین هیچ مناره ای در نظر گرفته نشده است و بدون مناره می باشد. در آن دورانی که مسجدالنبی ساخته شد، اجازه ساخت مناره را برای مسجد نمی دادند و این قانون در چندین دهه اجرا شد. معماری این مسجد تاریخی به عهده استاد میرزای شیرازی بود که در سال 1166 هجری شمسی آن را در مساحتی حدود 14 هزار متر مربع بنا کرد.

مسجد سلطانی که از معروف ترین مساجد شهر قزوین محسوب می شود، در طول عمر خود خوشی ها و ناخوشی های زیادی را پشت سر گذاشته و اوضاع آن در حال حاضر چندان تعریفی ندارد. برخی از بخش های آن مورد تخریب و آسیب هایی قرار گرفته اند. محراب ایوان غربی مسجد که از تزئینات چمشگیری همچون سنگ مرمر، گچ بری های چشمنواز و کاشی کاری های مینایی برخوردار بوده، توسط افرادی تخریب گردیده و امروزه خبری از آن محراب غربی مسجد نیست. حیاط های این مسجد وسیع و گسترده بوده اند که به شکل های مربع و مستطیلی ساخته شده اند.

از جمله معروف ترین بخش های این مسجد، بخش شبستان زیرزمینی آن می باشد که امروزه به کتابخانه ای بزرگ و ارزشمند تبدیل شده است. چندین ورودی برای این مسجد در نظر گرفته شده اند که شامل ورودی های شمالی، شرقی و غربی می شوند و مردم می توانند برای ورود به مسجد از آن ها استفاده نمایند. بعد از وارد شده به مسجد، نخستین چیزی که توجه شما را جلب می کند، بنای مسجد است و هیچ اثری از گنبد را مشاهده نخواهید کرد. اما اگر کمی دقت کنید، گوشه ای از مسجد فیروزه ای رنگ و بزرگ آن را خواهید دید. حوض زیبا و پرآبی که در میان حیاط مسجد واقع شده، صفا و صمیمیت دلنشینی را برای مسجد سلطانی پدید آورده است.

معرفی بخش های مختلف مسجدالنبی

مسجدالنبی قزوین از زیباترین و با شکوه ترین مساجد قزوین به شمار می رود که در دوران قاجاریان ساخته شده و تا امروز باقی مانده است. به هر گوشه ای از این مسجد تاریخی نگاهی بی اندازید، زیبایی هایی را خواهید دید که به صورت معماری ایرانی و اسلامی در مسجد به کار رفته اند. در این بخش از مطلب می خواهیم به آشنایی با بخش های مختلفی که در مسجد شاه قزوین با مساحت 14 هزار متر مربع وجود دارند و توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب می کنند، آشنا شویم.

گنبد فیروزه ای رنگ مسجد سلطانی

گنبد یکی از اصلی ترین بخش های هر مسجدی به حساب می آید که گنبد هر مسجد بر اساس ابعاد و نقش و نگارهایی که برای آن ها به کار می روند، با یکدیگر متفاوت می باشند. اکنون به معرفی گنبد مسجدالنبی رسیده ایم؛ گنبدی فیروزه ای رنگ، دو پوسته و زیبایی است که بر روی بنای این مسجد قرار گرفته است. دو پوسته بودن این گنبد به این معناست که پوسته رویی آن در مقابل شرایط مختلف آب و هوایی نظیر آفتاب های سوزان، باران، برف و رگبار بوده و بر زیبایی گنبد نیز تأثیرگذار می باشد.

گنبد فروزه ای رنگ مسجدالنبی قزوین در بالای بخش مقصوره قرار داشته که مقصوره به آن بخشی اطلاق می گردد که بخش پرده یا جداساز بوده که دارای مساحتی حدود 210 متر مربع با طول 150 متر و عرض 15 متر می باشد. این گنبد دارای قطر دهانه ای حدود 15 متر، با ارتفاع تیزه داخلی 20 متری تا کف بنا و ارتفاع رأس خارجی تا کف به حدود 23 متر می رسد.

سردرها و ورودی ها

از با شکوه ترین بخش مسجد سطانی می توان به سردر شمالی آن اشاره نمود که مزین به نقش و نگارهای خوش رنگ و زیبایی شده که با کنار هم قرار گرفتن رنگ هایی نظیر سبز، آبی، زرد و قهوه ای ترکیب های چشمنوازی را پدید آورده اند. کاشی های کاری های مینایی و اسلوبی بدیع به همراه کتیبه هایی به رنگ لاجرودی بر زیبایی سردر شمالی مسجد کمک کرده اند. با استفاده از سردر شمالی مسجدالنبی قزوین می توانید به صورت مستقیم به ایوان کثیرالاضلاع مخمس مسجد برسید که مساحت آن به 82 متر می رسد.

ورودی مسجد

برای وارد شدن به این مسجد عظیم و با شکوه، 3 ورودی در نظر گرفته شده که شامل ورودی های شمالی، شرقی و غربی می شوند که ورودی شمالی آن از بقیه بهتر و چشمنواز تر بوده و در صورتی که برای ورود به مسجد از آن استفاده نمایید، نگاه شما را به خود خیره می کند. پس از آن که ورودی با شکوه مسجد سلطانی را پشت سر گذاشتید، شبستان های آن را خواهید دید و یک حوض بزرگ و سنگی در میان حیاط دنج و باصفای مسجد جا خوش کرده است. از تزئینات چشمنوازی که برای بخش سردر ورودی شمالی مسجد سلطانی در نظر گرفته شده اند می توان به کاشی کای های مینایی آن اشاره نمود که رنگ های چشمنوازی همچون خاکی، سبز، لاجوردی و زرد برای آن به کار رفته اند و این ترکیب رنگ ها در کنار یکدیگر، صحنه بسیار زیبایی را پدید آورده اند.

صحن و حیاط

مسجدالنبی قزوین دارای صحن بزرگ و وسیعی به ابعاد 87 × 89 متر بوده که که از شمال و جنوب به شبستان مجسد و شرق و غرب به رواق مسجد می رسد. یک حوض آب بزرگ و سنگی در میان آن قرار دارد که صفای خاصی را برای این مکان مذهبی فراهم آورده است. یک درخت سرسبز نیز در کنار حوض و در این حیاط مستطیلی شکل وجود دارد که بر زیبایی صحن مسجدالنبی افزوده است.

ایوان مسجد سلطانی

مسجد سلطانی قزوین جزء مساجد 4 ایوانی محسوب می شود که 4 ایوان را در خود جای داده و 2 گوشواره در هر سوی ایوان ها وجود دارند و به رواق های هشتگانه پیوسته اند. تزئینات چشمگیر و زیبایی همچون کتیبه های خوش رنگ و لعاب و کاشی کاری های رنگارنگ برای ایوان های مسجد به کار رفته اند که بر زیبایی و جذابیت این بخش از مسجد تأثیرگذار بوده اند.

رواق ها و طاق ها

رواق های مختلفی برای این مسجد ساخته شده اند که هر یک از رواق های شمالی و جنوبی آن دارای 4 طاق نما می باشند و 9 طاق نمای دیگر در رواق های شرقی و غربی مسجد دیده می شوند که از زیبایی غنی هستند.

شبستان های مسجد

هر کدام از شبستان های مسجدالنبی قزوین مجهز به 28 طاق کوچک با ابعاد 16 متر مربعی شده اند که برای عظمت و شکوه مسجد سنگ تمام گذاشته اند. هر یک از این طاق های کوچک در فاصله 6 متری از یکدیگر و بر روی 18 ستون قرار گرفته اند و دارای ارسی های سه چشمه ای هستند. پنجره هایی که برای این بخش از مسجد در نظر گرفته شده اند، به صورت عمودی از بالا به پایین و به صورت کشویی باز و بسته می شوند و هنگامی که آن را به سمت بالا هدایت می کنید و رو به حیاط باصفای مسجد گشوده می شود، تصویر بسیار زیبایی از حیاط مسجد را مقابل خود خواهید دید که در عین کهنگی و قدیمی بودن، همچنان توانسته شکوه و جلال خود را حفظ نماید.

کتیبه های چشمنواز مسجدالنبی

مسجدالنبی قزوین نیز همانند بسیاری دیگر از مساجد و بناهای تاریخی دارای کتیبه های متعددی در جای جای خود می باشد و برخی از آن ها اطلاعاتی از قدمت و ساخت این مسجد را در اختیار بازدیدکنندگان قرار می دهند. آیات دلنشین و آرامش بخشی از سوره نباء و سوره انسان بر روی کتیبه های ایوان شرقی و غربی دیده می شوند. به هر بخشی از این مسجد که پا می گذارید، نقطه را نمی بینید که بدون نقش و نگار و زیبایی رها شده باشد و تزئینات زیبا و چشمنوازی برای هر یک از بخش های مسجد سلطانی در نظر گرفته شده اند و کتیبه ها نیز به نوبه خود توانسته اند زیبایی حیرت انگیزی را برای این مسجد پدید آورند.

محراب مسجد

ازاره این محراب از سنگ مرمر بوده و تزئیناتی برای آن در نظر گرفته شده بود که ظاهری زیباتر را برای آن به وجود آورده بود و کاشی های مینایی رنگارنگ را می توان بر روی آن مشاهده نمود که در حال حاضر تخریب شده است.

مقصوره

یک ارسی سه چشمه در قسمت میانی دیوارهای شرقی و غربی وجود دارد و دو راهروی عریض و پهن در دو سوی این ارسی وجود دارد که سبب گردیده مقصوره به رواق شبستان می رسد. این مقصوره دارای عرض 14 متر و طول 150 متر می رسد.

بهترین زمان بازدید از مسجدالنبی قزوین

جاذبه هایی مانند بناهای تاریخی، هر زمانی که برای آن ها بخواهید را می توانید انتخاب نمایید. اما اگر مسافر هستید و از شهرهای دیگری برای بازدید از مسجدالنبی که از دیدنی های قزوین به حساب می آید می خواهید اقدام نمایید، بهتر است فصل مناسب برای سفر به این شهر را انتخاب کرده که معمولا قزوین شهری چهار فصل بوده و با توجه به سلیقه خود می توانید هر فصلی را که بخواهید برای سفر خود به این شهر انتخاب کنید. از جمله بهترین فصل ها برای سفر به این شهر فصل های بهار و اوایل پاییز می باشد.

تزئینات به کار رفته در مسجد شاه قزوین

نکته جالبی که در رابطه با ساخت ساز بناهایی نظیر مساجد در زمان قاجار و به ویژه دوران حکومت فتحعلی شاه وجود داشت این بود که در آن دوران بیشترین تزئینات در ساخت مساجد استفاده می شد و مسجدالنبی قزوین از این قاعده مستثنی نبوده و تزئینات متنوعی در بخش های مختلفی از آن نظیر کاشی خشتی در پوشش گنبد، کاشی کاری های هفت رنگ و معقلی به کار رفته اند. همچنین این مسجد از مساجد 4 ایوانی قزوین محسوب شده و تزئیناتی هم در بخش ایوان ها دیده می شوند که زیبایی بیش از حد و خاصی را برای مسجد پدید آورده اند.

شرایط بازدید از مسجد سلطانی قزوین

مسجد سلطانی که از زیباترین مساجد تاریخی و به جا مانده از دوران قاجار در میان شهر قزوین است، همچنان کاربری خود را حفظ کرده و نمازهای جماعت در آن برگزار می شوند. همچنین علاوه بر نمازگزاران، بازدیدکنندگان نیز می توانند از این مسجد تاریخی و زیبا دیدن کنند. این مسجد علاوه بر ساعات نماز، در اغلب ساعات روز فعال است. مسجد تاریخی دیگری به نام مسجد جامع قزوین در این شهر وجود دارد که همچنان کاربری خود را حفظ نموده و از دوران صفویان به یادگار مانده است.