آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

همانطور که میدانید شهر رشت مرکز استان گیلان، یکی از مهمترین کلان شهر های ایران می باشد. اگر به تاریخ گیلان سر بزنید متوجه می شوید که در خطه گیلان نامی پر آوازه از یک قهرمان محبوب ملی با نام میرزا کوچک خان جنگلی به چشم می خورد که امروزه آرامگاه او به یکی از جاذبه های شهر رشت تبدیل شده است که مسافران و گردشگران میتوانند علاوه بر گردش و طبیعت گردی در طبیعت بکر گیلان و لذت از آب و هوای بی نظیر سواحل دریای خزر، از مقبره میرزا کوچک خان جنگلی نیز دیدن کنند. آنچه در ادامه این مقاله می خوانید تمامی اطلاعات این جاذبه زیبای گردشگری رشت می باشد.

تاریخچه آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

پس از آنکه سر و بدن میرزا کوچک خان جنگلی به محله سلیمان داراب رشت منتقل شد فورا برای او مقبره ای ساخته نشد بلکه پس از چند سال در دوره پهلوی مقبره ای بنا شد، ولی طرحی که الان میبینیم بعد از انقلاب اسلامی ایران با توجه به معماری اسلامی و گیلانی ساخته شد و سپس در سال 1360 برای اولین بار طرح بازسازی و مرمت این آرامگاه مطرح شد.

سپس طرح مقبره با توجه با اصول معماری سنتی توسط دفتر فنی حفاظت آثار باستانی گیلان تنظیم شد و به مرورزمان این طرح عملی شد. در مرحله بعد طرح احداث مجموعه فرهنگی میرزا کوچک مد نظر قرار گرفت. در سال ۱۳۷۱ نیز توسط میراث فرهنگی گیلان، دیوار کشی و سردری برای این مکان احداث کردند و مرمت این آرامگاه تکمیل شد.

معرفی آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی با نام کامل یونس استادسرایی و معروف به سردار جنگل، در بخش جنوبی شهر رشت در محله ای به نام سلیمان داراب قرار دارد. این مقبره ئیکی از آثار ملی ایران میباشد که این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۸۷۸۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است و مربوط به دوره پهلوی سال 1390 ه.ق میباشد.

آرامگاه شیون فومنی، یکی از شاعران معروف گیلان نیز در کنار مقبره میرزا کوچک خان جنگلی قرار دارد. آرامگاه میرزا، در اوج سادگی زیبا و خاص است و معماری آن سنتی است. دور تا دور قبر میرزاکوچک خان جنگلی، مزار مجاهدان جنگلی قرار دارد. این آرامگاه زیبا، همانند باغ محتشم رشت یکی از معروف ترین مکان های دیدنی رشت می باشد.

میرزا کوچک خان جنگلی کیست؟

میرزا یونس فرزند میرزا بزرگ، که به نام میرزا کوچک خان جنگلی معروف است در 11 آذر 1257 هجری شمسی در محله ای قدیمی به نام استادسرا شهر رشت در خانواده‌ای متوسط و مذهبی به دنیا آمد. او یک مبارز ملی گرای ایرانی و یک مبارز دوره انقلاب مشروطه و همچنین او رهبر جنبش جنگل و صدر جمهوری جنگل ، رئیس‌جمهور جمهوری شورایی سوسیالیستی ایران، انقلابی و از سرداران معروف گیلک از اهالی رشت نام برده میشود.

او در سنین کودکی در مدرسه علمیه حاج حسن (صالح آباد) و مدرسه جامع شهر رشت به آموختن صرف و نحو و تحصیلات دینی مشغول شد. و سپس به قزوین رفت و در مدرسه صالحیه تحصیل در دروس حوزوی را ادامه داد و مدتی را در مدرسه محمودیه تهران به تحصیل پرداخت.

میرزا کوچک خان، دو برادر به نام‌های میرزا محمدعلی خان و میرزا رحیم خان و دو خواهر به نام‌های کربلایی خانم و سارا خانم داشت. اطرافیان میرزا او را اینگونه توصیف کردند که او مردی با چشمان روشن و زاغ و بنیه ای قوی بوده است که همیشه لبخند به صورت داشته و از نظر اجتماعی مردی مودب، خاضع و خاشع، خوش‌برخورد، با ایمان به اصول اخلاقی، بی پروا و رک، طرفدار عدل و آزادی و حامی مظلومان بوده است.

در پایان آبان ۱۳۰۰ قوای قزاق دولتی رضا خان سردار سپه با اتحاد با نیروهای تسلیم شده خالوقربان، سیدجلال چمنی، کربلایی نقره آلیانی و همچنین خان های محلی سردار مقتدر تالش، میرزا یوسف خان شفتی، همگی از فرصت استفاده کرده و طی حملات متعدد، نیروهای جنگل را در جنگلهای آلیان وادار به عقب‌نشینی کردند و این جنبش مجبور به عقب‌نشینی شد.

شهادت میرزا کوچک خان جنگلی

میرزا کوچک خان در آخر برای‌ ملاقات با رشیدالممالک خلخالی به سوی گیلوان‌ حرکت کرد، ولی در دامنه کوه گیلوان، گرفتار بوران‌ و برف شدیدی شد و افرادش یکی‌ پس‌ از‌ دیگری‌، یا‌ از‌ کوه پرت شدند‌ و یا‌ راه را گم کرده و زیر برف ماندند، سرانجام زیر فشار سرما و برف در روز جمعه ۱۱ آذر ۱۳۰۰، از پای درآمد.

هنگامی که وی در کوهستان بر اثر سرما جان باخت در تاریخ 30 اذر ماه سر میرزا از بدن او جدا شده و به حاکم پیشکش شد و بدن او در روستای خانقاه گیلوان دفن شد.سپس سر او که در چهار راه حسن آباد تهران دفن شده بود به صورت مخفیانه به شهر رشت و محله سلیمان داراب انتقال یافت و در نهایت بعد از 44 سال بدن میرزا کوچک خان جنگلی از روستای گیلوان به محله سلیمان داراب منتقل و در کنار سر ایشان دفن شد.

قبرستان سلیمان داراب

محله سلیمان داراب یکی از آبادی‌های اطراف رشت در ایران است که متعلق به شاهزاده منصور الملک صفوی بوده است، ولی امروزه جزو محدوده شهر رشت است و چند تا از اداره جات دولتی به آنجا منتقل شده‌است. این آبادی یکی از هدیه های ناصری به منصور الملک (عباسعلی کیوان قزوینی) در زمان عقد گلابتون بانو بوده‌است.

قبرستان سلیمان داراب از موقوفات منصور الملک بود که آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی و تعدادی از یاران باوفای ایشان و یکسری از مشاهیر از جمله میرزا حسین خان کسمایی، ابراهیم فخرایی، شیون فومنی، جهانگیر سرتیپ پور، دکتر محمود بهزاد و نصرت رحمانی نیز میباشد و همچنین آسایشگاه معلولین رشت در این محل واقع است. به دلیل توجه بسیار مردم رشت به این آرامگاه، روزانه افراد بسیاری به آن مراجعه میکنند و فاتحه میخوانند.

معماری آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

معماری آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی یکی از جاهای دیدنی رشت به شمار می آید و بسیار زیباست و یک هشت ضلعی منظم از اشکال هندسی میباشد که به مساحت ۴۰ متر مربع و ارتفاع ۹ متر با الهام از معماری استان گیلان و معماری اسلامی ساخته شده است که از دور به گونه ای به چشم می آید که دو بخش روی هم قرار گرفته است.

عناصر تشکیل دهنده‌ی این آرامگاه عمدتا آجر، کاشی، سفال و چوب میباشد که همگی از مصالح بومی می باشند. این بنا در کنار فضای سبز درختان کهنسال ساخته شده است که به نحوی یادآور جنگل میباشد که متناسب با روحیات مبارز میرزا کوچک خان جنگلی است. دور تا دور این آرامگاه زیبا، ۸ عدد ستون با سرستون‌های چوبی و سنتی وجود دارد. این مکان با وجود قدیمی بودنش استحکام زیادی دارد و بسیار مقاوم است است.

خانه میرزا کوچک خان جنگلی

خانه میرزا کوچک خان جنگلی با یک بافت سنتی زیبا یکی از خانه های تاریخی استان گیلان و شهر رشت است که نمایشگر معماری بومی خطه شمالی ایران در چند سده اخیر است. اشیای بسیار قدیمی آن همچنان در خانه باقی مانده اند و این خانه شبیه به یک موزه تاریخی میباشد. قدمت این خانه به بیش از ۲۰۰ سال می‌رسد. این خانه به صورت مستطیلی میباشد که شامل دوطبقه است، در طبقه اول این خانه ایوانی بزرگ قرار دارد که دارای چندین اتاق تو در تو است، همچنین در طبقه دوم، سالن بزرگی قرار دارد که مجددا شامل همان اتاق است.

خانه میرزا کوچک خان جنگلی کاملا از چوب ساخته شده و از دو طرف دارای راه پله است. روی در و دیوار های این خانه زیبا، اسناد و عکس‌هایی از دروان مبارزات شجاعانه نهضت جنگل به چشم میخورد. نخستین چیزی که موقع ورود به آن بر می خورید، جمله‌ای است که در حیاط این بنا درج شده است، من استقلال ایران را خواهانم و بقای اعتبارات کشور را طالبم، این جمله توسط میرزا کوچک خان جنگلی گفته شده است.

آدرس خانه میرزا کوچک خان جنگلی: استان گیلان، رشت، استادسرا، خیابان سهیل دبیری، مجاور دفتر اسناد رسمی

هزینه و مدت زمان بازدید از خانه میرزا کوچک خان جنگلی چه قدر است؟

هزینه ورودی به خانه میرزا کوچک خان جنکلی مبلغی بسیار اندک میباشد، برای بازدید از خانه میرزا کوچک خان می توانید همه روزه از ساعت هشت صبح تا ساعت یک ظهر و روزهای جمعه از ساعت ده صبح تا ساعت پنج عصر به این مکان بروید و اختصاص دادن ۱ تا ۲ ساعت از زمان سفر به رشت برای بازدید این خانه زیبا و تاریخی کافیست.

زمان بازدید از آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی

بازدید از آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی ساعت خاصی ندارد و برای بازدید از آرامگاه میرزاکوچک خان، همه روزه و هر ساعتی که مایل باشید میتوانید از آن بازدید کنید. بازدید از آرامگاه میرزا، رایگان است و مشمول هزینه نمی باشد و شما می توانید بدون پرداخت هیچ هزینه ای وارد آرامگاه شده و از آن دیدن فرمایید.

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی کجاست و مسیر دسترسی

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی در بخش جنوبی رشت، خیابان شیون فومنی، قبرستان سلیمان داراب قرار دارد. برای دسترسی به این آرامگاه در مسیر جنوبی شهر حرکت کنید تا وقتی که به یخسازی رشت برسید. سپس به میدان رازی رفته و در میدان، به سمت خیابان شیون فومنی راه خود را ادامه دهید، هنگامی که به شانزده متری سمیه برسید، قبرستان سلیمان داراب را میبینید که در این خیابان واقع شده است.

آدرس آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی: خیابان استادسرا، نبش کوچه شهید هاشم ستوده