کلیسای نیکوغایوس

کلیسای نیکوغایوس از جمله کلیساهای بازمانده از دروان صفویان در اصفهان است. این کلیسا در خردادماه سال 1382 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این کلیسا نیز مانند بسیاری از کلیساهای دیگر اصفهان توسط مهاجران ارمنی بنا شده است.

کلیسای نیکوغایوس کجاست و مسیر دسترسی به آن

این کلیسا در جلفای اصفهان و در محله قاراگل واقع شده است. این بخش از اصفهان با نام نوجلفا شناخته می شود.زمانی که وارد محله قاراکل شدید از آنجا به کوچه خواجه عابد بروید به راحتی کلیسا را خواهید دید. این کلیسا فاصله کمی با زاینده رود دارد و به پل مارنان بسیار نزدیک است.

آدرس کلیسای نیکوغایوس: اصفهان، نوجلفا، مارنان، قاراگل، کوچه خواجه عابد

معرفی کلیسای نیکوغایوس

در محله قاراگل، کلیسایی وجود دارد که تاریخ ساخت آن به سال 1639 میلادی می رسد. این کلیسا با نام نیکو غایوس شناخته می شود. غایوس، فردی مقدس در تاریخ مسیحیان به شمار می آید. این کلیسا فضایی ساده و کوچک دارد. نمای رو به رویی این کلیسا فضایی خشتی و ساده دارد که که گنبد و ناقوس خانه اش در بالا دیده می شود و در قسمت پاینی یک طاق جناقی وجود دارد که محوطه داخلی اش با گچ، سفیدکاری شده است.

تاریخچه کلیسای نیکوغایوس

یکی از اقدامات تحسین برانگیز شاه عباس کبیر در دوران حکومتش، اسکان دادن هزاران ارمنی در اصفهان است. این ارامنه به خاطر تجاوزات دولت عثمانی از شهر و دیار خود آواره شده بودند. شاه عباس اعتقاد داشت که اگر همه مردم شهر با هر دین و مذهبی بتوانند در کنار هم زندگی کنند، پایه های قدرتش مستحکم تر خواهد شد. زمانی که ایران و عثمانی بر سر تصرف ارمنستان و گرجستان می جنگیدند، تعداد زیادی از ارامنه مجبور به کوچیدن به سمت آذربایجان شدند.

شاه عباس 20 هزار نفر از آن ها را به اصفهان و اطراف این شهر آورد  و به این ترتیب از ارمنیان، ملتی دوست و همراه با ایرانیان ساخت. ارمنیان نیز در امور بازرگانی، کشاورزی وصنعت به ایران کمک های شایانی کردند. با آنکه شاه عباس به شدت به عقاید اسلامی اش پایبند بود اما این موضوع را نیز در نطر داشت که مسیحیان می خواهند نوشیدنی های الکلی مصرف کنند، کلیسا داشته باشند و صدای ناقوس را در محل زندگی شان بشنوند.

او به آنها آزادی داد تا آداب و رسوم خود را به راحتی به جا بیاورند. برای انجام مراسم عبادی و مذهبیشان کلیسا بسازند و با خیال راحت و صدای بلند سرودهای مذهبیشان را بخوانند. بدون اینکه از مسلمانان گزند و آسیب ببینند. اوایل گاهی پیش می آمد که مسلمانان به مسیحیان در هنگام دفن مردگانشان سنگ پرتاب کنند و یا دشنام دهند. اما به مرور از این اقدام جلوگیری به عمل آمد.

کلیسای نیکوغایوس نیز در همان دوران ساخته شد. نام غایوس در رساله سوم یوحنای رسول آمده است. او با پولس در آخرین سفرش به فلسطین، همراهی نمود. نام این کلیسا احتمالا از روی این فرد که در نزد مسیحیان مقدس است و جایگاه والایی دارد، برگرفته شده است. این بنا در نهایت سادگی و در مساحتی کم ساخته شده و احتمالا سرمایه گذار خاصی برای گسترش و آراستن آن پیدا نشده است. این بنا به هر حال در اوایل دهه خورشیدی به ثبت در آثار ملی رسید.

معماری کلیسای نیکوغایوس

این کلیسا مانند کلیسای بیت اللحم از خشت و آجر ساخته و سطوح داخلی دیوارهای آن با گچ پوشانیده شده است. معماری کلیسای نیکوغایوس درونگرا و ایرانی است. نمای بیرونی این کلیسا کمترین میزان تزئینات و آراستگی را دارد. پلان این بنا مانند بسیاری دیگر از کلیساهای جلفای اصفهان که در آن زمان ساخته شده اند، مستطیلی شکل و در جهت شرقی به غربی می باشد. سقف و گنبد آن بر روی چندین ستون تکیه داده شده اند. فضای داخلی کلیسا با کمک ستون ها به سه بخش تقسیم گردیده است.

یکی از مهم ترین و اساسی ترین بخش های هر کلیسا، ناقوس خانه آن می باشد. ناقوس خانه کلیسای نیکوغایوس را به راحتی از روی سقف آن می توان دید. این کلیسا تنها یک ناقوس خانه دارد که آن هم در سمت غرب بنا واقع شده است. این کلیسا تک محرابه می باشد. البته در کنار همان یک محراب، دو اتاقک چهار گوش نیز ساخته شده است که هر کدام در یک سوی آن قرار دارند. محراب این کلیسا در شرق آن، واقع شده است.

هر کلیسا برای ایجاد فضای روحانی و معنوی از تکنیک های معماری نیز بهره می برد. در این کلیسا نیز هشت نورگیری که در زیر گنبد اصلی قرار دارند، وظیفه روشن ساختن بنا و ایجاد حالت معنوی را بر عهده گرفته اند. نمازخانه استپانوس مقدس در سمت شرق کلیسا ساخته شده است. از جمله دیگر بخش های ساختمان کلیسا می توان به آرامگاه خواجه میناس اشاره کرد. خواجه میناس از جمله افراد سرشناس مسیحی بود که به دستور نادر شاه افشار به قتل رسید.

تزئینات این مکان مذهبی بسیار مختصر است و تنها به صورت نقوش هندسی و گره چینی شده دیده می شوند. به جرات می توان گفت که کمتر کلیسایی را می توان یافت که مانند نیکوغایوس دیوارهایش ساده و عاری از هر نقش و طرحی باشد. نمای بیرونی گنبد نیز همینطور ساده و بدون طرح و نقش است. البته چند عدد طاق نما دورتادور آن دیده می شود. روی یکی از سنگ قبرهای موجود در این مکان مذهبی نقش سرو که از اصیل ترین موتیف های ایرانی است دیده می شود.

جاهای دیدنی اطراف کلیسای نیکوغایوس

این کلیسا در همان محله ای واقع شده که اکثر کلیساهای ارمنی دوران صفوی ساخته شده اند. در این محله اصفهان سرتان را به هر طرف که بگردانید با یک جاذبه تاریخی رو به رو خواهید شد. اگر علاقمند به کلیساگردی باشید می توانید در هر قدم با یک کلیسا رو به رو شوید و از فضای آن بهره مند شوید. البته به غیر از کلیسا آثار تاریخی و جاذبه های طبیعی دیگری هم در آن اطراف وجود دارد. در ادامه به معرفی چند نمونه از جاذبه های گردشگری اصفهان در اطراف این کلیسا می پردازیم.

کلیسای بیت اللحم: این کلیسا مانند نیکوغایوس ظاهری بسیار ساده دارد اما برخلاف ظاهر آن، درونش بسیار مجلل و باشکوه است. نقاشی های دیواری و گنبد بسیار رفیع کلیسای بیت اللحم چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند. برای رسیدن به این کلیسا باید حدود 7 دقیقه رانندگی کنید. بهتر است مسیر خود را از خیابان نظر میانی آغاز کنید.

کلیسای نرسس مقدس: این کلیسا نیز از دوران صفویان در محله سنگتراش ها باقی مانده است. کتیبه هایی در محراب این کلیسا وجود دارد که ثابت می کنند این بنا روی یک کلیسای قدیمی تر ساخته شده است. شکل ظاهری کلیسا به مرور زمان دچار تغییرات شده است. برای رفتن کلیسای نرسس مقدس، حدود هفت دقیقه باید پیاده روی کنید. این مسیر را از طریق کوچه قاراگل و خیابان شیخ طوسی بپیمایید. حدود 550 متر فاصله وجود دارد.

خانه موزه صفوی: این موزه یکی از برترین موزه های ایران است و در فاصله یک کیلومتری این کلیسا واقع شده است. این مسیر را می توانید به صورت پیاده و از طریق خیابان خاقانی طی کنید. البته یک مسیر دیگر هم برای رسیدن به موزه خانه صفوی وجود دارد و آن هم از طریق کوچه قاراگل و خیابان خاقانی می باشد.

اقامت در اصفهان

سفر به شهر توریستی اصفهان، یکی از خاطره انگیزترین سفرهای زندگی هر انسانی خواهد شد. اصفهان شهری است که در هر نقطه اش از ادوار مختلف تاریخ، اثر و بنایی به یادگار مانده است. هنرمندان اصفهانی، مانند جادوگرانی ماهر فضای هر اثر و بنا را به نحوی زیبا آراسته اند که نمی توان چشم از آن برداشت. زیبایی های اصفهان به هیچ عنوان قابل توصیف نیست و هر فردی باید در زندگی اش حداقل یک بار به این شهر سفر کند. اگر شما هم قصد سفر و اقامت در اصفهان را دارید و به دنبال اجاره روزانه ویلا در اصفهان در این شهر می باشید کافی است از طریق سایت معتبر لوکس ویلا اقدام کنید تا در شرایطی امن و قانونی گزینه مورد نظر خود را بیابید.