امامزاده یحیی تهران

امامزاده یحیی تهران یکی از اماکن مذهبی تهران است که متعلق به ابوالقاسم عزالدین یحیی می باشد و در محله ای قدیمی از تهران واقع شده است. اماکن مذهبی و زیارتگاه ها در هر شهری و در هر زمانی از جمله مکان هایی محسوب می شود که افراد زیادی برای یافتن آرامش به سراغ آن ها می روند. امامزاده یحیی تهران در حوالی خیابان پانزده خرداد قرار گرفته و از امامزاده های قدیمی پایتخت به شمار می رود. در این مطلب قصد داریم با این امامزاده قدیمی بیشتر آشنا شویم. پس با لوکس ویلا همراه باشید.

امامزاده یحیی تهران کجاست و مسیر دسترسی به آن

امامزاده یحیی تهران در یکی از قدیمی ترین محله های تهران به نام عودلاجان واقع شده که از شلوغ ترین و پر تردد ترین مناطق پایتخت به شمار می رود. این محله از بخش شمال خود به خیابان امیرکبیر، از شرق به خیابان ری و از جنوب به خیابان پانزده خرداد شرقی منتهی می شود. برای رسیدن به این آستان مقدس بهتر است از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید. چرا که این منطقه در محدوده طرح ترافیک قرار داشته و جای پارک مناسب برای خودرو به سختی پیدا می شود. در صورت استفاده از وسایل نقلیه عمومی می توانید از ایستگاه های مترو بهارستان، امام خمینی و پانزده خرداد استفاده کنید. بعد از پیاده شدن از هر کدام از ایستگاه هایی که انتخاب کنید، می توانید با استفاده از اتوبس و یا به صورت پیاده مابقی مسیر را طی کنید. مسیر پیاده روی هر کدام از ایستگاه ها حدود 15 دقیقه می باشند.

آدرس امامزاده یحیی تهران: تهران، خیابان پانزده خرداد

آشنایی با امامزاده یحیی تهران

آرامگاه امامزاده یحیی (ع) که در محله عودلاجان تهران جای گرفته و افراد زیادی برای زیارت به آن مراجعه می کنند، از نوادگان چهارمین امام شیعیان، امام سجاد (ع)، می باشد. محله ای که امامزاده یحیی تهران در آن واقع شده، از قدیمی ترین محله های تهران شناخته می شود و اماکن تاریخی متعدد دیگری در نزدیکی های امامزاده وجود دارند. این محله از کوچه های باریک و تنگی به وجود آمده که حد فاصل خیابان مصطفی خمینی و خیابان پانزده خرداد می باشد. امامزاده ای که آن را با نام امامزاده یحیی می شناسیم، نام اصلی آن ابوالقاسم عزالدین یحیی می باشد.

در سال 592 هجری قمری ابوالقاسم عزالدین یحیی (ع) در زمان خوارزمشاهیان و به دست فردی به نام علاءلدین تکش خوارزمشی کشته شد و به شهادت رسید. اگر به سر در این امامزاده نگاهی بیاندازید، نام آستان مقدس امامزاده یحیی و محمد (ع) را بر روی آن خواهید دید که با رنگ زرد می درخشد. امامزاده یحیی تهران که از نوادگان امام سجاد (ع) محسوب می شود، اما بر روی مقبره ایشان نام یحیی بن زید، فرزند امام حسن مجتبی (ع) نوشته شده است. بنای اصلی این آرامگاه متعلق به دوران مغول بوده و بر اساس صندوقی که بر روی مقبره واقع شده، تاریخ 895 هجری قمری به آن نسبت داده شده است. بنای ابتدایی که برای این آستان مقدس به قرن 8 هجری قمری تعلق دارد.

بنابراین می توان اینگونه برداشت کرد که علاوه بر مقبره امامزاده یحیی مقبره دیگری نیز وجود دارد که متعلق به امامزاده محمد می باشد. بر طبق گفته های شریف رزی، امامزاده محمد برادر امامزاده یحیی بوده که بعد از شهادتشان مقبره این دو بزرگوار را در کنار یکدیگر قرار دادند. اما در سال های اخیر، اداره اوقاف و امور خیریه دستور دادند تا بقعه امامزاده محمد را از این قسمت به زیر مقبره امامزاده یحیی منتقل کنند. لذا هنگامی که شما به این آستان مقدس مراجعه می کنید، علاوه بر زیارت امامزاده یحیی، به زیارت امامزاده محمد برادر ایشان نیز می روید. امامزاده یحیی تهران به عنوان یکی از مکان های دیدنی تهران و اماکن زیارتی پایتخت شناخته می شود که زائران زیادی در تمام طول سال به زیارت این آستان مقدس راهی می شوند.

هنگامی که برای زیارت وارد حرم می شوید، تسبیح های زیادی را خواهید دید که ممکن توجه برخی از زائران را به خود جلب نمایند. روایت این تسبیح ها از این قرار است که در روزهای چهارشنبه که زائران زیادی به این آستان مقدس می آیند، تسبیح هایی را برای حاجت روایی نذر می کنند و از زمان های گذشته تا به امروز بر تعداد این تسبیح ها افزوده شده اند. همچنین در روزهای پنجشنبه زائران لقمه های نان و پنیر و سبزی تهیه می کنند و به عنوان نذری به این آستان مقدس می آورند.

آشنایی با بنای امامزاده یحیی (ع)

آرامگاهی که امامزاده یحیی تهران در آن واقع شده، بنای اولیه آن به قرن 7 هجری قمری و خوارزمشاهیان باز می گردد. بنای امامزاده دارای مساحت 1500 متر مربع بوده و از آن دسته امامزاده هایی به شمار می رود که روباز هستند. همچنین این بنا از بخش هایی همچون یک صحن وسیع، ایوان، مسجد، حرم مزین به آینه کاری، سرداب، ضریح، رواق، سقاخانه و گنبدی مخروطی شکل تشکیل شده است. بنای نخستین این امامزاده به صورت برج خشتی هشت ضلعی بوده که قدمت آن به قرن 7 هجری قمری باز می گردد. بر روی این بنا نیز یک گنبد هرمی شکل آجری قرار گرفته بود که به بناهای دوران مغول شباهت داشته است. در زمان قاجار این بنا را با با کاشی های هفت رنگ و زیبا مزین کردند. فردی به نام قرابشاره بانی بنای اولیه این آرامگاه و معمار آن نیز شخصی به نام دیو حسن بود.

اما بنایی که امروزه مشاهده می کنید، مرمت و بازسازی شده است. در سال 1320 هجری شمسی بنای قدیمی امامزاده یحیی تهران مورد بازسازی قرار گرفت و تزئینات بیشتری به آن افزوده شد. حتی علاوه بر بازسازی و مرمت، حدود 15 برابر به مساحت بنا اضافه شد. در حال حاضر مساحت این بنا به 1500 متر مربع می رسد. در این آستان مقدس و در قسمت زیرین بقعه امامزاده یحیی صندوق چوبی منبت کاری شده ای وجود دارد. در سال 895 هجری قمری ملکشاه غازی دستور ساخت این صندوق را به دو برادر هنرمند که استاد حسین و استاد محمد لواسانی نام داشتند داد و به عنوان قدیمی ترین اثری شناخته می شود که در این امامزاده وجود دارد.

اکنون به آشنایی با محوطه داخلی امامزاده می رسیم که ضریح مربعی شکل در آن قرار گرفته است. محلی که ضریح در آن واقع شده اطاقی به مساحت حدودی 50 متر مربع می باشد. اگر به ضریح نگاهی کنید، کتیبه ای را خواهید دید که روی ضریح نصب شده و عدد 1385 روی آن حک شده است. این عدد نشان دهنده آن است که در زمان امام خمینی این مکان را بازسازی نموده اند. تا سال 1330 هجری شمسی بخش های دیگری همچون ایوان، اتاق موزه، دفتر مجموعه، کتابخانه و کفش کن به این آستان مقدس اضافه گردید. آستان مقدس امامزاده یحیی تهران در تاریخ 5 آذر 1314 هجری شمسی با شماره 241 به فهرست آثار ملی ایران اضافه شد.

کهن ترین چنار زنده تهران در آستان مقدس امامزاده یحیی تهران

یکی از جالب توجه ترین بخش هایی که در حیاط این امامزاده وجود دارد و توجه زائران را به خود جلب می کند، چناری تنومد و کهنسال است که در مقابل صحن بانوان قرار دارد. این چنار به عنوان کهن ترین چنار زنده تهران شناخته می شود که قدمت آن به 900 سال گذشته باز می گردد و قطر آن نیز به 7 متر می رسد. این چنار در ابتدا تنها نبوده و 2 چنار دیگر در کنار آن قرار داشتند که یکی از آن ها در خیابان قرار داشت. اما متاسفانه به دلیل ایجاد مزاحت برای عبور و مرور، شهرداری تهران به بریدن آن اقدام نمود. اما دیگری نیز که در کنار این چنار 900 ساله قرار داشت، خشک شد و خبری از آن دو نیست.

بر اساس گفته هایی از تاریخ شناسان، این چنار به عنوان سومین چنار زنده بزرگ تهران شناخته می شود. شاید در نگاه اول که این درخت را مشاهده می کنید، شباهتی به درخت چنار در آن مشاهده نکنید. چرا که بر روی تنه آن فرو رفتگی هایی را مشاهده خواهید کرد. همچنین برخی از قسمت های این درخت را با زنجیر بسته اند تا از این بیشتر شاخ و برگ های آن در هم تنیده نشوند. بر روی تنه این درخت، حفره ای وجود دارد که برخی بر این باورند در زمان های قدیم، مرد کفاشی بر روی تنه چنار حفره ای ایجاد کرده تا در آن زندگی کند.

در آن حفره به شغل کفاشی خود می پرداخته و در همان جا هم می خوابید. اما برخی دیگر به این گفته اعتقادی ندارند و بر این باورند که این حفره بر اثر دود شمع هایی ایجاد شده که زائران برای نذر و حاجت روایی روشن می کردند. کهن ترین چنار زنده تهران در سال 1330 هجری شمسی با شماره 1 به فهرست وزارت فرهنگ و اداره باستان شناسی اضافه گردید.