مدت زمان خواندن این مطلب : 8 دقیقه
تخت کیکاووس، محوطه ای تاریخی و باستانی در نزدیکی شهریار است که قدمت تاریخی آن به دوران ساسانیان می رسد. این بنا که در روستایی با نام بیگدنه واقع شده که بسیار خوش آب و هوا می باشد. تخت کیکاووس در گذشته مکانی مقدس به حساب می آمده که از آن برای برگزاری مراسم آئینی مقدس مربوط به دین زرتشتی استفاده می شده است. این بنای قدیمی دارای سه سازه است و قرن های متمادی برای ایرانیان، به عنوان مکانی مقدس به حساب می آمده به طوری که فقط موبدان حق حضور در بالاترین ساختمان آن را داشته اند.
این مکان، حتی پس از سقوط ایران به دست اعراب، تا مدتی تقدس خود را حفظ کرد، اما طول چندانی نکشید که آتش این آتشکده به مرور زمان خاموش شد و این بنا تبدیل به خرابه ای متروک گردید که اکنون تبدیل به جاذبه ای گردشگری شده و هر ساله عده ای مسافر و گردشگر برای بازدید آن، به شهریار سفر می کنند. با توجه به سابقه تاریخی این بنا و افسانه های اساطیری که پیرامون آن وجود دارد و نیز خوش آب و هوا بودن مناطقی که در اطراف آن واقع شده اند، توقع می رود که سازمان میراث فرهنگی توجه بیشتری به آن نماید. در ادامه این یادداشت نکات جالب و در خور توجهی در خصوص این منطقه طبیعی و باستانی در اختیار شما قرار خواهیم داد که شنیدن آن ها خالی از لطف نیست. با لوکس ویلا همراه باشید.
یک سکوی سنگی مصنوعی با قاعده چهار ضلعی غیرمنتظم که متعلق به دوران ساسانیان می باشد در روستای بیدگنه در غرب شهریار، خودش را نشان می دهد. این سکو که از تعداد بسیار زیادی سنگ لاشه با ملات گچ ساخته شده بر روی یک تپه قرار دارد. تخت کیکاووس حدود 8 متر ارتفاع دارد و هر ضلع آن، به طور تقریبی ده متر، عرض دارد. در ضلع جنوبی تپه ای که تخت کیکاووس بر روی آن واقع شده، یک درخت انجیر کوهی که بیش از چند صد سال از عمر آن می گذرد قرار دارد. در کنار این درخت انجیر کوهی بقایایی از یک اتاق چهارگوش که آن هم به وسیله سنگ لاشه و گچ ساخته شده قرار دارد که احتمالا در گذشته یکی از آتشکده های چهارطاقی بوده است.
چهارطاقی عبارت است از بنایی با سقف گنبدی و سرپوشیده که در چهار طرف آن دالان و راهرو وجود دارد. اطراف چهارطاقی ها را معمولا گل کاری می کردند. به احتمال قوی در اطراف چهارطاقی موجود در تخت کاووش نیز همین اتفاق افتاده باشد. این آتشکده چهارطاقی، قاعده ای مربعی دارد که هر ضلع آن پنج متر مربع می باشد. در دوران ساسانیان، در این بنا، آتش مقدس را قرار می دادند تا از آن محافظت به عمل آورند، ولی زمان برگزاری مراسم به بالای تپه و داخل ساختمان تخت کیکاووس می رفتند و مراسم مذهبی را در آنجا برگزار می کردند. یکی از نکات جالب در رابطه با این بنا، آن است که پس از ظهور اسلام نیز این بنا همچنان کابرد داشته و مقدس به شمار می آمده است. این بنای باستانی در فاصله 12 کیلومتری غرب تخت رستم ملارد واقع شده است که به لحاظ بعد تاریخی برای ما ایرانیان دارای اهمیت والایی است.
بنای تخت کیکاووس که دارای جایگاهی مقدس برای برگزاری آئین های دینی بوده، از سه ساختمان تشکیل شده است. هر سه ساختمان تخت کیکاووس در پای تپه ای به ارتفاع صد متر واقع شده اند. شکل تپه ای که تخت کیکاووس در آن واقع شده مشابه یک تیغه است که در دشتی مقابلش فرو رفته و در بالای آن به سکویی می رسد که قاعده ای ذوزنقه ای دارد. این ذوزنقه نامنتظم بوده و و دارای دو ضلع هشت متری و یک ضلع ده و یک ضلع دیگر 11 متری می باشد. دسترسی به این سکو تنها از طریق عبور از راهی عریض در دل کوه که به قسمت جنوبی تخت کیکاووس منتهی می شود امکان پذیر است.
در این بنای تاریخی، تعداد زیادی سنگ لاشه با اندازه متوسط نزدیک به ریز از طریق ملات خاصی از گچ به هم متصل شده اند. همانطور که اشاره شد در پایین سکو، یک چهارطاقی با نقشه مربعی وجود دارد که درگاهی آن به طول دو متر و سی سانت در زاویه شمالی واقع شده است. دیوارهای این چهارطاقی بسیار عریض و به قطر 77 سانتیمتر می باشد. در کل این چهارطاقی از اسلوب معماری چهارطاقی های زرتشتی ساسانیان، پیروی کرده است. تنها موبدان اجازه ورود به آتشکده ای را داشتند که در بالای تپه واقع شده بود. در آن جا مراسم خاص و آئینی برگزار می شد که برای پیروان آئین مزدیسنا (دین زرتشتی) اهمیت بسیار زیادی داشت.
آتشکده محل برگزاری آئین ها مراسم دینی زرتشتیان و مزداپرستان بوده است. آن ها آتش را نشانه نور اهورایی می دانستند که رهایی بخش آن ها از تاریکی های بی خردی و ناپاکی بود. در دوران ساسانیان، تعداد بسیار زیادی آتشکده در ایران ساخته شد که برخی از آن ها توسط آندره گدار فرانسوی به ثبت ملی رسیدند. به قول این باستان شناس و ایران شناس که زمانی ریاست دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران را برعهده داشته، اگر می شد که در عهد ساسانیان نگاهی از آسمان به سوی زمین ایران افکند، آن را می شد مانند آسمانی پر ستاره دید که نور آتشکده ها در حکم ستارگان آن بود. یکی از آتشکده هایی که در دوران ساسانیان ساخته شد، تخت کیکاووس بود.
در دوران بنی امیه آتش بسیاری از این آتشکده ها خاموش و بر روی آن ها مسجد ساخته شد و سبک مساجد چهارطاقی از ساخت مساجد بر روی آتشکده های چهارطاقی پدید آمد. تخت کیکاووس از جمله آتشکده های چهارطاقی بود که از هجوم اعراب، جان سالم به در برد و حتی در اوایل دوران اسلامی ایران، آتش آن همچنان افروخته باقی مانده بود و به عنوان مکانی مقدس به حساب می آمد. در هنگام انجام اکتشافات باستان شناسی در محوطه ری، چهار آتشکده کشف شد که یکی از آن ها تخت کیکاووس بود. شاید یکی از دلایل پا بر جا ماندن این آتشکده، ساخته شدن آن در ارتفاعات و سخت بودن دسترسی پیدا کردن به این مکان بود.
از آن جایی که ایرانیان، ملتی بودند که از پیشینه تمدنی بسیار دیرینه و غنی برخوردار بودند پس از حمله اعراب، آئین ها و مراسم خود را به هر قیمتی که بود حفظ کردند. تلاش ایرانیان برای حفظ آن چه که میراث گذشتگان و اجدادشان بود منجر به باقی ماندن تخت کیکاووس شد. در اوایل دوران حکومت بنی امیه در ایران، بسیاری از مردمان این سرزمین برای حفظ بناهای تاریخی که میراث پیشینیانشان بود، به روش های مختلفی دست زدند تا آن ها را از گزند تخریب و نابودی نجات دهند. همه ایرانیان از مسلمان گرفته تا زرتشتی خود را ملزم به برگزاری جشن های ایرانی که از روزگار گذشته برجای مانده بودند می نمودند. بسیاری از آن جشن ها به دوران کنونی نیز رسیده اند که از جمله آن ها می توان به جشن نوروز و شب یلدا اشاره کرد.
تخت کیکاووس در محلی واقع شده که از دیرباز تاکنون به خاطر داشتن آب و هوای معتدل و خاک خاصلخیز در میان مردم مشهور بوده است. در این منطقه باغات فراوانی وجود داشته که از آن ها میوه و محصولات متنوع و بسیار خوب و مرغوبی برداشت می شده است. این منطقه که آب و هوایی نسبتا ییلاقی دارد، انگور و مرکبات بسیار خوبی را به مردم ارزانی می دارد. البته از دیدگاه برخی از بومیان، پر برکت بودن زمین های اطراف تخت کیکاووس، تنها به دلیل، آب و هوای خوب و نیکوی شهریار نیست. بلکه آثار کهن باستانی که در اطراف آن وجود دارد نیز، آن جا را به مکانی به عنوان یک جاذبه گردشگری تبدیل نموده است. یک جهانگرد قدیمی در کتاب تاریخی اش به نام بستان سیاحه، شهریار را چنین توصیف نموده است:
” شهریار فرخنده آثار بوده و آبش فراوان و هوایش معتدل و خاک نیکوست. باغات بسیار و غلات ارزان دارد. میوه های سردسیری ممتاز و انگوزش با امتیاز و باد شهریار جان گداز است.”
البته مصداق تمامی توصیفات بستان سیاحه را اکنون نیز در شهریار و منطقه تخت کیکاووس، همچنان می توان مشاهده کرد. سفر به این منطقه خوش و آب و هوا علاوه بر آنکه به نوعی، طبیعت گردی محسوب می شود، با آشنایی با بخش مهمی از تاریخ این سرزمین و اساطیر و داستان های حماسی اش همراه خواهد بود. در ادامه این یادداشت به توضیحاتی در خصوص نام تخت کیکاووس و نیز شخصیت اساطیری و حماسی کیکاووس خواهیم پرداخت تا با جایگاه این اسطوره در تاریخ ایران، بیشتر آشنا شویم و بیشتر پی به اهمیت و جایگاه این بنا نزد مردمان گذشته این سرزمین ببریم. اینجا مکانی مقدس و نزد ایرانیان باستان دارای ارزش فراوان بوده که کسب اطلاعات در مورد آن بسیار ارزشمند می باشد. با ما همراه باشید.
کیکاووس یکی از مشهورترین پادشاهان اسطوره ای ایران بوده که نسبت به سایرین، زمان بیشتری را در حماسه ایران حضور داشته است. تعداد زیادی از داستان های شاهنامه در زمان پادشاهی کیکاووس اتفاق افتاده اند. البته آشنایی ایرانیان با کیکاووس، از طریق شاهنامه رخ نداده، بلکه به زمانی بسیار پیشتر از آن برمی گردد. در “یشت ها” یکی از کتاب های اوستا، در فصل آبان یشت، چهار بار از کاووس و تخت کیکاووس، سخن به میان آمده است. کاووس در اوستا، شهریار و پادشاهی بسیار فرهیخته و توانا می باشد که همه مردمان و همه کشورها حکمرانی می کند. اما کیکاووس در شاهنامه شخصیتی متفاوت از اوستا دارد و نماد کم خردی می باشد. به هر حال تخت کیکاووس قرن ها پیش از سروده شدن شاهنامه ساخته و نامگذاری شده است.
کاووس در شاهنامه یکی از بزرگترین پادشاهان اساطیری می باشد و به نوعی بر باد و هوا و فضای تهی میان آسمان و زمین، حکمرانی می کند. کیکاووس در شاهنامه مانند بسیاری دیگر از قهرمانان این کتاب حماسی، دارای سرنوشتی ایزدگونه است. ولی به مرور از ایزدی در دنیای اساطیر به شخصیتی در دنیای حماسه تبدیل می شود و تنزل می یابد. تخت کیکاووس در ادبیات فارسی به مرور زمان، ماهیتی زمینی پیدا می کند و جایگاه والایش را از دست می دهد. رفتارهای کیکاووس به مرور زمان در شاهنامه دچار نا به هنجاری های فراوانی می شود که زندگی مردمان و سرنوشت کشور ایران را تحت تاثیر قرار می دهد.
همان طور که اشاره شد، تخت کیکاووس در منطقه خوش آب و هوای شهریار واقع شده که در اطراف آن جاذبه های طبیعی و تاریخی بسیار زیادی وجود دارد که هیچکدام از گردشگران حرفه ای، حاضر نیستند دیدن فرصت دیدن آن ها را از دست بدهند. در واقع شما چه از جمله افرادی باشید که به محیط های طبیعی علاقمند باشید و یا دوستدار آثار تاریخی باشید، در اطراف تخت کیکاووس و منطقه شهریار، حداقل چند مکان تفریحی و گردشگری را خواهید یافت که با سلیقه شما مطابق باشد و از دیدن و گردش در آن لذت ببرید.
زندگی شهری و حضور داشتن در محیط های پر دود و ترافیک، انرژی زیادی از انسان می گیرد و اگر مردم، در طول ماه و یا سال، زمان هایی را به خروج از شهر و گردش در مناطق زیبا اختصاص ندهند به مرور زمان دچار افسردگی روانی و پژمردگی روحی می شوند و توان و انرژی کافی و لازم برای ادامه زندگی کاریشان را از دست خواهند داد. به خصوص اگر کار در محیط اداری آن ها در بیشتر اوقات سال، درگیر خود کرده باشد. بهتر است با هر انسانی هر از گاهی چند، وقت بگذارد و با چند جاذبه گردشگری آشنا شود و برای سفر به آن ها برنامه ریزی کند. در ادامه این یادداشت به معرفی چند نمونه از مکان های تفریحی اطراف تخت کیکاووس می پردازیم.
آتشکده تخت رستم: این آتشکده در فاصله 4 کیلومتری تخت کیکاووس واقع شده و با 18 یا 19 دقیقه رانندگی در مسیری کم ترافیک می توانید به آتشکده تخت رستم برسید. این آتشکده، روی کوه تخت رستم واقع شده است که این کوه پیش از حمله اعراب به ایران با نام دیگری شناخته می شده است. این احتمال وجود دارد که آتشکده تخت رستم به دستور موبد مازیار فوجیانا و در دوره ساسانی ساخته شده باشد. البته از دیدگاه برخی، قدمت این مکان به دوره ساسانیان بازمی گردد. ایرانیان نام این مکان را برای جلوگیری از تخریب شدن توسط اعراب به تخت رستم، تغییر دادند. برای آن که بتوانید از تخت کیکاووس به آتشکده تخت رستم بروید باید در ابتدا به سمت جنوب بروید، سپس به سمت چپ بپیچید تا به قبرستان بیدگنه برسید و از آنجا عبور کنید. سپس به سوی مسجد جامع برانید و مسیرتان را ادامه دهید تا به آتشکده تخت رستم برسید.
قلعه تاریخی دهشاد: شاید برایتان جالب باشد که بدانید این قلعه، تنها قلعه روستایی ایران می باشد که عده ای در آن همچنان مشغول زندگی می باشند. مساحت این قلعه چیزی در حدود 138هزار متر مربع است و در هر ضلعش، یک برج وجود دارد. این بنا، متعلق به دوران ساسانیان بوده و بخش زیادی از آن با آجر ساخته شده است. قلعه تاریخی دهشاد، حدود 39 کیلومتر با تخت کیکاووس فاصله دارد و در پایین جاده اکبر آباد واقع گردیده است. نزدیکترین مسیر دسترسی به آن از آزادراه تهران ساوه می باشد. در ابتدا وارد جاده شهرک پرند شوید و از آن جا در آزادراه تهران_ساوه تا رسیدن به جاده اکبرآباد برانید تا به مقصد خود در روستای قلعه دهشاد برسید.
دشت شقایق ملارد: این مکان، یکی از زیباترین جاذبه های طبیعی ایران است که در فصل بهار، شقایق ها چندین هکتار از آن را با رنگ های قرمز و سبز و اندکی مشکی آراسته می کنند. اگر به دشت شقایق ملارد بروید، قطعا خاطره زیبایی های موجود در آن را هرگز فراموش نخواهید کرد و پس از بازگشت از این سفر، با حال و هوایی خوش در حالی که ریه هایتان را با اکسیژن پاک و خالص پر کرده اید، به کار و زندگی خواهید پرداخت. برای آنکه از تخت کیکاووس به دشت شقایق برسید، حدود یک ساعت باید در مسیری بدون ترافیک رانندگی کنید. برای رسیدن به آن جا دو مسیر وجود دارد که یکی از آن ها از طریق آزادراه غدیر و دیگری از راه بزرگراه بوئین زهرا_شهریار است.
تخت کیکاووس در شهریار و در محله بیدکنه و در خیابان عمار یاسر و خیابان شهدا قرار گرفته است و به لحاظ موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مراکزی از جمله مهدیه بیدگنه، مسجد جامع بیدگنه و پارک تفریحی آن روستا واقع گردیده است. اگر قصد دارید با اتوبوس به تخت کیکاووس بروید، باید بدانید که نزدیکترین ایستگاه اتوبوس به آن جا، ایستگاه اتبوس بیدگنه می باشد. برای بازید از این مکان نیازی به خرید بلیت و یا پرداخت هزینه ورودی نیست و گردش در آن در هر ساعتی از شبانه روز امکان پذیر می باشد. بهتر است برای رفتن به این جاذبه گردشگری، فصل بهار را انتخاب کنید چرا که سرسبزی و خرمی آن در این فصل از هر موقع دیگری در سال، بیشتر می باشد و حال و هوای هر مسافری را دگرگون خواهد کرد.
آدرس تخت کیکاووس: ایران، تهران، شهریار، 18 کیلومتری شهر شهریار و 8 کیلومتری ملارد در روستای بیدگنه
همان طور که تا اینجای یادداشت اشاره شد، ملارد و شهریار دارای جاذبه های گردشگری فراوانی می باشند و به همین خاطر برای استراحت کردن و آرامش گرفتن از سوی بسیاری از مسافران، انتخاب می شوند. بسیاری از مسافرانی که تخت کیکاووس را به عنوان مقصد گردشگری شان انتخاب می کنند، به دنبال اجاره ویلا در ملارد هستند تا جایی را برای استراحت کردن و امنیت داشتن بیشتر در اختیار داشته باشند و بتوانند از سفرشان لذت بیشتری ببرند. اگر شما و یا فردی از اطرافیانتان به دنبال اجاره ویلا در ملارد هستید می توانید از طریق سایت لوکس ویلا در زمانی کوتاه و فرآیندی آسان و در عین حال، معتبر و قانونی، ویلای مورد نظر خود را رزرو نمایید و خاطره ای شیرین تر از سفر و گردشتان در این ناحیه بسازید.
ایران، تهران، شهریار، 18 کیلومتری شهر شهریار و 8 کیلومتری ملارد در روستای بیدگنه
رایگان
ساعات بازدید از این جاذبه
شنبه
24 ساعتهیکشنبه
24 ساعتهدوشنبه
24 ساعتهسهشنبه
24 ساعتهچهارشنبه
24 ساعتهپنجشنبه
24 ساعتهجمعه
24 ساعته