مدت زمان خواندن این مطلب : 8 دقیقه
شاید اگر چشمان خود را ببندید و کویر را تجسم کنید، منظره ای با خورشید داغ و سوزان، کاروان شترهای بی ساربان، کاکتوسهایی که دور از هم قد کشیدهاند، بی آبی و لبهای خشک و ترک خورده، آسمانی پر از ستاره در شب که گهگاهی شهاب سنگی از جلوی چشمانتان عبور میکند و سوز و سرمای سپیده دم که حسابی بدن را به لرز میاندازد. آیا این تجسم درستی از کویر است؟ آیا هر روز در کویر میتوان این صحنه ها را دید؟ کدام کویرهای ایران ترسناک ترند؟ چه فصلی بهترین زمان سفر به کویر است؟ کویر در کنار تمام زیباییها، میتواند خشمگین و بیرحم باشد. طوفانهای کویری و گم شدن در کویر برای کویرگردانی که ناآشنا هستند، میتواند خطرآفرین باشد. ما قرار است تجربیات خود از سفر به کویر و همچنین هر آنچه که باید از کویر گردی بدانید را در اختیار شما قرار دهیم.
شاید خیلی ها تجربه کویرگردی را نداشته باشند. همیشه در حال سفر به شهرهای مختلف کشور هستیم که معروف ترین آن ها مقاصدی همچون شهرهای شمالی، جزایر جنوب و غیره هستند. تعدادی جاذبه دیدنی هست و مراکز خرید و تفریحات که لحظات شیرینی را ثبت می کنند. اما جایی هم داریم به اسم کویر که هیچ جای دیدنی ندارد، هیچ مرکز خرید و تفریحگاه هایی ندارد و خودتان هستید و خدای خودتان اما تجربه ای از سفر کردن را کسب می کنید که در نهایت شما را به یک آفرودر و کویر گرد تبدیل می کند چون منطقه ای به شدت جذاب است و دنیایی برای خود دارد. در کویر نه اینترنت دارید، نه شبکات مجازی نه امکانات تفریحی و غیره برای همین باید هرچیزی که نیاز است را تهیه کنیم و با خود ببریم تا سفرمان به کویر آغاز شود.
دنیای کویرگردی از زمین تا آسمان با سفرهای عادی که داریم فرق دارد و قرار است به جایی سفر کنیم که آسمانش پرستاره، جانورانش خطرناک و کشنده، مسیرهایی که هیچ آسفالتی ندارد و به لطف بادهای همیشگی اش دائماً تغییر می کند. حتی در دنیای کویرگردی جاهایی هستند که تا همین دهه های پیش، هیچ کس از وجودش خبر نداشت و در هیچ نقشه ای هم نامی ازش برده نشد. حتی وقتی که فهمیدند همچین جایی بر روی کره زمین وجود دارد، هرکسی که واردش میشد و در باتلاق ها گیر میکرد و هیچوقت برنمیگشت برای همین قبلاً میگفتند در کویر جن وجود دارد.
شاید هر شهر و مقصدی که مد نظر دارید را در هر زمانی از سال بتوانید سفر کنید حتی مناطق گرمسیری مانند کیش و قشم که در فصل تابستان هم میزبان گردشگران بسیاری می باشد اما در کویر شرایط فرق دارد و هوای این مناطق به قدری گرم هستند که حتی برای نیم ساعت هم که باشد نمی توانید در آنجا قدم بزنید چون در مناطقی مثل کیش و قشم که گرما توأم با رطوبت است، شما باز هم به کولرهای گازی امید دارید.
کویر مصر یکی از معروف ترین کویرهای ایران است که در میان آفرود سواران و کویرگردها به عنوان جذاب ترین و محبوب ترین کویر شناخته می شود. کویر مصر کلی جای دیدنی دارد که شامل تخت عروس، روستای بیاضه، دریاچه معروف نمک خور، چال سلکنون و غیره هستند. همچنین دریاچه نمک کویر مصر هم مملو از پلی گون هایی هستند که چهره زیبایی را به منطقه بخشیده اند. کویر مصر جدا از جاهای دیدنی جذاب و دوست داشتنی اش، منطقه ای بسیار زیبا برای کویر گردی است و چه آماتورها و چه حرفه ای ها علاقه خاصی به این کویر دارند چون شنزارها، رمل ها، تپه ها و راه های خطرناک و هیجان انگیز، مصر را به منطقه جذابی برای کویر گردی تبدیل کرده است.
کویر مصر در نزدیکی کاشان و اصفهان قرار دارد و فاصله اش تا دامغان 50 کیلومتر، تا تا تهران 600 کیلومتر و تا اصفهان هم 200 کیلومتر است. به لطف موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوا کویر مثل، در فصل تابستان اصولاً کسی نمی تواند در این منطقه گشت و گذار داشته باشد مگر اینکه از افراد گرما دوست باشد مانند بومی های اطراف که روز و شب در گرما زندگی می کنند و سفر به کویر برایشان کاری ندارد.
وقتی که پاییز شروع می شود، همه بار و بندلیشان را می بندند و راهی کویر مصر می شوند تا از این منطقه نهایت لذت را ببرند. در فصل پاییز هوای منطقه دیگر مثل تابستان آنقدر گرم نیست و می توان بعد از ظهرها گشت و گذاری در کویر داشت. البته افرادی هستند که ترجیح می دهند صبح ها و قبل از شلوغی گشت و گذارشان را در کویر انجام دهند چون انقدری کویر شلوغ می شود که سکوتش را از دست می دهد. اگر آب و هوا برای شما از اهمیت بالاتری بخوردار است، فصل پاییز و اوایل بهار بهترین زمان سفر به کویر مصر خواهد بود اما در صورتیکه هم میخواهید هوا مطلوب باشد و هم خلوت باشد، قطعاً زمستان باید به کویر مصر سفر کنید اما در فصل زمستان بخاطر بارش برف و باران و همچنین رعد و برق های خطرناک، شاید زمان چندان مناسبی برای سفر به کویر مصر نباشد.
کویر مرنجاب را تهرانی ها خیلی دوست دارند چون با فاصله 200 کیلومتر از تهران، نزدیک ترین کویر به پایتخت است و کویرگردهایی که در تهران زندگی می کنند که تعدادشان کم هم نیست همیشه وقتی که زمانش برسد راهی کویر مرنجاب می شوند. کویر مرنجاب باتلاق های خطرناکی دارد و اگر با نقشه راه آشنا نباشید، خود را آماده کنید که قرار است در این باتلاق ها گیر کنید. جاهای دیدنی کویر مرنجاب هم شامل چاه دستکنده، قلعه کرشاهی، دریاچه نمک مسیله و جزیره سرگردان هستند. دریاچه نمک مسیله منظره ای فوق العاده دارد و جزیره سرگردان هم درواقع جزیره کوچکی است که در وسط دریاچه نمک واقع شده و در روز وقتی که به جزیره نگاه می کنیم تصور می کنید دریاچه درحال حرکت است برای همین سرگردان نام دارد.
کویر مرنجاب در فصل تابستان خلوت مطلق است و شاید هرازگاهی کویرگردهایی را در آنجا ببینیم و آن ها هم فقط برا چند ساعت می آیند و کویر گردیشان را انجام می دهند و برمیگردند. اما شب های تابستان کویر مرنجاب قابل تحمل است و بعضی وقت ها افراد در دل کویر کمپ می کنند و لذت می برند تا قبل از اینکه آفتاب طلوع کنند برگردند.
اما تابستان تمام می شود و وارد پاییز می شویم که فصل کویر گردی و بهترین زمان سفر به کویر مرنجاب است. همه جا تبلیغات تورهای کویر گردی می بینیم و دختر و پسر، پیر و جوان، مجرد و متأهل راهی کویر مرنجاب می شوند. امکان ندارد در فصل پاییز به کویر مرنجاب سفر کنید و منطقه ای خلوت و دنج پیدا کنید. حتی اگر به دور دست ها هم سفر کنید باز هم گردشگران و کویرگردان را مشاهده خواهید کرد. در فصل پاییز هوای مرنجاب بسیار جذاب و دوست داشتنی است و شب هایش هم دلنشین تر. اما چون همه منتظر هستند پاییز فرا برسد و راهی مرنجاب شوند، می توانید برای اینکه در زمان های خلوت و خوش آب و هوا به کویر مرنجاب سفر کنید، تاریخ سفرتان را به حوالی عید موکول کنید.
کویر ابوزید آباد در نزدیکی کویر مرنجاب قرار دارد و برای اینکه بخواهید وارد این کویر شوید باید از روستای ابوزید آباد عبور کنید و چون این روستا نزدیک ترین سکونتگاه به این کویر می باشد، نامش را هم بر روی کویرش گذاشته اند. اکثر کویرهای معروف ایران مناطق دیدنی دارند که یا دریاچه های نمک هستند، یا باتلاق های خطرناک و دوست داشتنی یا حتی بناهای تاریخی در دل کویر اما در کویر ابوزید آباد خبری از این جاهای دیدنی نیست و فقط با کویر و شنزارهای مطلق روبرو می شوید. ابوزید آباد طبق حرف هایی که از کویرگردها شنیده شده، منطقه ای جذاب برای آماتورها است تابه خوبی با راز و رمزهای کویرگردی و آفرود در کویر آشنا شوند چون باتلاق های آنچنانی ندارد و تپه ها و شنزارهایش هم ساده هستند و هم هیجان انگیز و خطرناک.
اما بخش جذاب کویر ابوزید آباد، خلوتی اش است. در فصل پاییز که فصل کویر گردی شروع می شود، اگر حوصله شلوغی کویر مرنجاب را ندارید، قطعاً کویر ابوزید آباد به شما پیشنهاد می شود و دلیل دیگری که این کویر برای آفرود می تواند مناسب باشد، همین خلوت بودنش می باشد چون در کویر مرنجاب احتمال تصادف بخاطر سیل عظیم آفرود سواران وجود دارد در صورتیکه در کویر ابوزید آباد این احتمال کاهش محسوسی پیدا می کند. با این حال شاید بهترین زمان سفر به کویر ابوزید آباد فصل پاییز باشد ما در فصل بهار هم گردشگران زیادی به این منطقه سفر می کنند.
سفر به لوت کار هرکسی نیست. بزرگترین کویر ایران است که از نظر خطرناک بودن، رتبه اول را در میان کویرهای ایران دارد و این خطرناک بودن هم بخاطر گرما است و هم بخاطر ده ها دلیل دیگر از جمله وجود پایگاه های نظامی، راهزنان بسیار در نقاط مختلف کویر و جانوران تهدید کننده اش. کویر لوت، دره مرگ در کالیفرنیا، ربع الخالی در عربستان، کوه های آتشین در چین و منطقه بندلندز در استرالیا همیشه با هم رقابت می کنند تا عنوان گرم ترین نقطه زمین را به نام خود بزنند و در این رقابت، کویر لوت بیشترین سابقه را داشته و از سال های 2004 تا 2007 به علاوه سال 2009 عنوان گرم ترین نقطه زمین را از آن خود کرده و بیشترین دمای ثبت شده در این منطقه هم چیزی نزدیک به 71 درجه سانتی گراد بوده است.
دما بالای کویر لوت حتی سنگ ها و شنزارها را میسوزاند برای همین، جایی در این کویر هست که با نام ریگ سوخته شناخته می شود و تمامی سنگ های آنجا سیاه هستند. غیر ممکن است در فصل تابستان بتوانید در کویر لوت گشت و گذار داشته باشید نهایت توانید در همان حوالی اطراف کویر چند ساعتی از کویر لذت برده و برگردید اما در فصل پاییز که شاید هوای منطقه کمی دلنشین تر شود، کلی جای دیدنی در اینجا هست که باید از آن ها بازدید کرد. کلوت های شهداد، تنگ رتیل، درختان زیتون چهار فرسخ، دهانه مار، ریگ سوخته یا همان گندم بریان فقط بخشی از جاهای دیدنی کویر لوت هستند و این را هم بد نیست بدانید نام دیگر کویر لوت، کویر شهداد می باشد و انتخاب نام لوت بخاطر حضور قوم نفرین شده لوت در این منطقه است که در نهایت به سنگ تبدیل شدند.
درست است که کویر لوت گرم ترین نقطه ایران به حساب می آید و برای مدتی هم عنوان گرم ترین نقطه روی زمین را یدک میکشیده اما بعضی از نقاط همین کویر گرم، طبیعت زیبا وجود دارد که یکی از آن ها روستای سیرچ است و هوایش هم دلنشین بوده و حتی آبشار هم دارد. از آن جالب تر، کوه پلوار است که در این منطقه گرم، به لطف ارتفاع بیش از 4هزار متری اش بر روی قله برف دارد. کویر شهداد از جمله کویرهایی است که به غیر از تابستان، در هر فصلی از سال می توان به آنجا سفر کرد و بهترین زمان به کویر لوت هم از نظر برخی پاییز و بهار و از نظر عده ای هم زمستان است.
به لطف گذشته کویر ریگ جن، این منطقه ترسناک ترین کویر ایران شناخته می شود و حتی از نظر بسیاری هم کویر ریگ جن ترسناک ترین کویر جهان هم به حساب می آید چون در آنجا جن زندگی می کند و هرکسی که واردش شود دیگر خارج نخواهد شد. این حرف سال های دور برمیگردد زمانی که هیچکس از وجود همچین کویری خبر نداشت و حتی در نقشه های کاغذی موجود در آن زمان هم این منطقه خالی از هرگونه نام و نشانی بود. بعد از مدت ها در سال 1900 بالاخره تصمیم گرفته شد تا این منطقه کشف شود و شخصی با نام آلفونز گابریل توانست به نزدیکی کویر ریگ جن مراجعه کند اما هوا به قدری گرم بو که نتوانست جلوتر برود.
داستان ترسناک بودن کویر ریگ جن از جایی شروع می شود که یکی از اهالی روستاهای اطراف، روزی فرزندش وارد کویر می شود و دیگر برنمیگردد. شترها وارد کویر می شوند و دیگر برنمیگردند. آن ها تصور می کردند در این جا جن وجود دارد. حتی بعد ها هم که امکان ورود به کویر وجود داشت، صداهای جیغ مانندی همیشه به گوش می رسیدند، راه ها همیشه درحال تغییر بودن و امکان گم شدن خیلی زیاد بود برای همین اکثراً به ترسناک بودن ریگ جن روز به روز بیشتر ایمان میاوردند.
امروزه اما، کویر ریگ جن از زیباترین کویرهای ایران است و کلی جای دیدنی و دوست داشتنی مانند روستای عشین، معدن تاریخی نخلک، قلعه انارک دارد و حتی در خود کویر هم چشم اندازهای زیبا و دریاچه های نمک زیبایی وجود دارد که سفر به این کویر را واجب می کند. اما چون کویر ریگ جن هم منطقه بسیار گرمی به حساب می آید، بهترین زمان سفر به کویر ریگ جن اواسط فصل پاییز می باشد و گردشگران زیادی هم زمستان ها به این منطقه سفر می کنند. البته باید گفت در نزدیکی کویر ریگ جن اقامتگاه های بوم گردی بسیاری وجود دارد که پیشنهاد می شود برای اقامت، آن ها را انتخاب کرد تا کمپ در کویر.
اگر ریگ جن ترسناک ترن کویر ایران است، لوت گرم ترین کویر ایران، کویر زردگاه سرسبزترین کویر ایران به حساب می آید. بله درست شنیدید کویر زردگاه منطقه ای است که در عین کویر بودنش، طبیعت سرسبز و دوست داشتنی هم دارد و برخلاف کویرهای دیگر، بهترین زمان سفر به کویر زردگاه فقط در فصل پاییز و زمستان و اوایل بهار نیست بلکه در فصل تابستان هم کویرگردان زیادی به این منطقه سفر می کنند. منتهی کویر زردگاه در استان خراسان جنوبی قرار دارد و به لطف فاصله بیش از 12 ساعته ای که با شهرهای معروف از جمله تهران دارد، کمتر کسی به آنجا سفر می کند مگر اینکه از ساکنان مشهد، بیرجند، طبس و غیره باشد.
کویر زردگاه برخلاف کویرهای دیگر، جاهای دیدنی جذاب و دریاچه های نمک و غیره ندارد اما طبیعت سرسبزش، درختان نخل و باغ هایش آن را متمایز کرده و حتی در برخی از نقاط کویر هم کوه هایی وجود دارد که در طول روز و گرمای سوزان منطقه، آفتاب به پشت آن ها رفته و سایه ای خنک به وجود می آورد.
کویر حلوان طبس همانطور که از نامش پیداست در نزدیکی شهر طبس قرار دارد البته فاصله کویر تا طبس به 85 کیلومتر می رسد اما چون نزدیک ترین شهر به حساب می آید، نام حلوان طبس برای آن انتخاب شده است. کویر حلوان مملو از دریاچه ها و باتلاق های نمک است که کویر گردی در آنجا را به یکی از چالش های بزرگ و سخت برای آفرود سواران تبدیل می کند اما در اکثر جاهای کویر، تپه ها دشت های مخملی مشاهده می شود که چشم انداز زیبایی را به وجود آورده است. کویر حلوان طبس جاهای دیدنی چندانی ندارد اما یکسری نکات جذاب هست که در خصوص بهترین زمان سفر به کویر حلوان طبس باید بدانید.
در فصل پاییز، زمستان و بهار که خیلی ها عازم کویرها می شوند، اکثر کویرهای معروف از جمله مصر و مرنجاب و ابوزید آباد شلوغ می شوند و در صورتیکه میخواهید به کویر مصر سفر کنید، برای دوری از شلوغی و می توانید نگاهی هم به کویر حلوان طبس بیاندازید. این کویر در شرق کویر مصر قرار دارد و فاصله آن تا مصر هم به 200 کیلومتر می رسد. البته باید این نکته را هم بدانید کویر حلوان طبس از جمله خلوت ترین کویرهای ایران به حساب می آید و حتی در شلوغ ترین ایام کویر گردی هم بازد هم آفرود سواران و کویرگردها کمی را در آنجا مشاهده خواهید کرد.
درواقع نام اصلی کویر کاراکال، کویر صادق آباد است چون در نزدیکی روستای صادق آباد قرار دارد اما بومی های منطقه نه با نام صادق آباد، نه با نام حسن آباد که روستایی در شمال کویر است و نه با نام کاراکال بلکه با نام کویر درانجیر میشناسند هرچند درانجیر کویری در مجاورت کاراکال است. اما چرا کاراکال؟ درواقع کاراکال ها گونه هایی از گربه هستند و همین گربه هایی که در کوچه و خیابان میبینیم که فوق العاده جذاب و دوست داشتنی هستند را کمی بزرگتر کنید، وحشی تر کنید، خط های کشی بالای چشمانشان بکشید می شود کاراکال. با اینکه کاراکال ها حیوانات وحشی هستند اما چون ابهت خاصی دارند، خیلی ها چند ده هزار دلار هزینه می کنند تا این حیوانات را اهلی کرده و به عنوان حیوانات خانگی از آن ها نگهداری کنند.
کویر کاراکال تنها زیستگاه این حیوانات خاص و کمیاب در ایران است که در استان فارس، شرق یزد و شمال بافق قرار دارد. از اصفهان، شیراز، کرمان و بخصوص یزد، کویر گردان بسیاری به این منطقه سفر می کنند تا هم از کویر گردی لذت ببرند و هم کاراکال ها را از نزدیک ببیند اما چون کاراکال ها حیوانات وحشی هستند، توقع نداشته باشید بتوانید در این منطقه به نزدیکی آن ها مراجعه کرده و حتی نوازششان کنید چون کاراکال ها بر روی قلمروی خود حساس هستند لذا کویر گردان همیشه با خود نقشه از قلمروی کاراکال ها به همراه می برند تا مبادا به قلمروی آن ها تجاوز شود.
کویر کاراکال یک بخش کویری دارد که خوراک کویر گردی و آفرود سواری است چون کلی تپه، دشت و شنزارهای دوست داشتنی دارد و حسابی شما را به چالش میکشاند و بخش هم که دار و درخت هم مشاهده می شود، همان محل زندگی کاراکال ها می باشد. حرفه ای ها در فصل تابستان هم به کویر کاراکال سفر می کنند اما در صورتیکه کویر گرد حرفه ای نیستید یا حتی تا به حال تجربه سفر به کویر کاراکال را نداشتید، قید تابستان را بزنید چون کسی دوست ندارد گربه های وحشی که زیر آفتاب سوزان گرسنه هم هستند نزدیکشان شود. با این حال بهترین زمان سفر به کویر کاراکال فصل بهار و پاییز است هرچند کویر گردهای کمی هم در روزهای سرد زمستان راهی کاراکال می شوند.
کویر حاج علی قلی در جنوب دامغان قرار دارد که نزدیک به نصفش از خاک رس تشکیل شده است. کویر حاج علی قلی به احترام حاج علی قلی هراتی شریف آبادی نام گذاری شده که در دوران ناصر الدین شاه مشغول تجارت بوده است. حاج علی قلی هراتی شریف آبادی که با کاروان خود مشغول تجارت بود، از مسیرهای دامغان، یزد، اردکان و غیره عبور می کرد تا به مقصدش برسد اما چون در اینجا باتلاق ها و دریاچه های نمک بسیاری وجود داشت، همیشه یا شترها در این باتلاق ها به گرفتار دچار می شدند یا کاروان مجبور بود باتلاق را دور بزند تا مسیرش طولانی تر شود.
یکبار در مسیر برگشت که بودند، حاج علی قلی هراتی شریف آبادی تصمیم میگیرد که از دل دریاچه عبور کند یا مسیری نزدیکتر پیدا کند اما همه با او مخالفت کردند و او به همراه سه شتر به تنهایی عازم دریاچه شد. در نهایت، حاج علی قلی زودتر از بقیه توانست به مقصد برسد و به احترام ایشان، نام دریاچه و این منطقه را کویر حاج علی قلی گذاشته اند. کویر حاج علی قلی با اینکه یک کویر رسی ساده است و در بخش هایی از آن پلی گون های زیبا به چشم میخورد اما ورود به آنجا با خودروی های آفرودی کار هرکسی نیست چون مملو از باتلاق های نمکی است بخصوص وقتی که به دریاچه نزدیک تر می شویم برای همین خیلی ها برای بازدید از کویر و دریاچه حاج علی قلی، خودروی خود را در نزدیک ترین جای ممکن پارک می کنند و بخش از مسیر را به صورت پیاده می روند.
از آنجاکه اکثر کویرهای ایران در فصل تابستان هوایی به شدت گرم دارند، هم هدر فصل پاییز، زمستان و بهار به کویرها سفر می کنند و همیشه پاییز، شلوغ ترین فصل کویر گردی بوده اما در صورتیکه علاقمند به کویر گردی است، بهترین زمان سفر به کویر حاج علی قلی دامغان از اواخر پاییز تا اواخر زمستان می باشد. در این ایام کویر از آب و هوایی بسیار دوست داشتنی برخوردار است و حتی از نظر بسیاری از کویر گردان، هوایش از کویرهای دیگر ایران به لطف موقعیت جغرافیایی دلنشین تر هم می باشد.
کویر ورزنه هم از دیگر کویرهای محبوب و دوست داشتنی کشور است که میان توریست های خارجی پرطرفدارتر از سایر کویرها می باشد. همانطور که تهرانی ها کویر مرنجاب را خیلی دوست دارند، خارجی ها هم نسبت به کویر ورزنه علاقه خاصی دارند. کویر ورزنه بزرگترین سایت تفریحی کویر را در ایران دارد و در این سایت، کلی خودروی آفرودی، موتورهای چهارچرخ، شتر و غیره وجود دارد و شیب های بسیاری هم در نقاط مختلف این کویر مشاهده می شود که هم برای سرسره بازی دوست داشتنی است و هم برای به چالش کشیدن مهارت آفرود سواری. کویر ورزنه همچنین از معدود کویرهایی است که بادهای همیشگی اش دائماً باعث تغییر مسیرها و تپه ها می شود و از طرفی، کلی جای دیدنی هم دارم که در روستای ورزنه قرار دارد. این جاهای دیدنی اکثراً تاریخی هستند مانند چاه گاو یا آسیاب شتر.
سایت تفریحی کویر ورزنه که با نام سایت کویری واحه هم شناخته می شودف فراتر از یک سایت تفریحی است و در اینجا چیزهایی ارائه می شود که در هیچ کویر دیگری پیدا نمی کنید از جمله سالن کنسرت با ظرفیت بالای 1800 نفر، باشگاه پینت بال، پرواز بر فراز آسمان کویر با هواپیماهای سبک، زیپ لاین، پاراگلایدر، شربت خانه و رستوران و از همه آن ها جذاب تر، رصد خانه بزرگ که امکان مشاهده ستارگان و آسمان را جذاب تر می کند.
کویر ورزنه در هر فصلی از سال طرفداران خاص خود را دارد و با اینکه از نظر دمای هوا، فصل پاییز و زمستان بهترین زمان سفر به کویر ورزنه می باشد اما در فصل تابستان هوای منطقه به اندازه سایر کویرها گرم و سوزان نیست و باز هم کویرگردهای مختلفی در این ایام به کویر سفر می کنند. کویر ورزنه در نزدیکی روستای ورزنه در استان اصفهان قرار دارد و فاصله کویر تا شهر اصفهان هم به بیش از 100 کیلومتر می رسد. اگر شما هم میخواهید به کویر ورزنه سفر کنید و از آن مهم تر میخواهید شب را با کمپ زدن در دل کویر سپری کنید باید بدانید در اینجا حیواناتی زندگی می کنند نظر روباه شنی و موش پامسواکی که فقط در شب ها بیرون می آیند اما موش پامسواکی اگر هوا مهتابی باشد بیرون نمی آیند.
برای اینکه راحت بتوانید بر روی این رملها تفریح کنید، لباسی بدون جیب و درزهای اضافه بپوشید و حتما” آستیندار باشد. در غیر این صورت تا مدتها بعد از بازگشت از کویر باید شن و ماسه از لباس خود خارج کنید. کفش راحت و سبک به پا کنید تا با خیالی آسوده بتوانید قدم بزنید.
نقشه، قطبنما، جی پی اس: اگر کویرنورد حرفهای نیستید، حتما” با یک گروه حرفهای همراه شوید و با تورهای کویرگردی به این مناطق سفر کنید. باز هم توصیه ما به شما این است که، قطبنما و GPS همراه داشته باشید.
غذای کنسروی: راه رفتن بر روی تپههای شنی، نیاز به انرژی زیادی دارد. برای بازیابی انرژی از دست رفته و کاهش قند خون خود، غذاهای فاسد نشدنی با ماندگاری بالا و شکلات تلخ در کوله خود داشته باشید.
عینک، اسکارف و کرم ضدآفتاب: آفتاب کویر بسیار سوزان است. برای اینکه دچار سوختگی نشوید از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. همچنین عینک آفتابی از چشمان شما میتواند محافظت کند. نکتهای که بسیاری از کویرگردان آن را توصیه میکنند، همراه داشتن اسکارف(دستمال گردن) است که در صورت بروز ناگهانی طوفان شن بتوانید از بینی و دهان خود محافظت کنید.
یکی از مهم ترین اهداف سفر به کویر، شب نشینی و لذت بردن از آسمان پرستاره است. درواقع شب نشینی دو مدل دارد یکی در اقامتگاه های بوم گردی و یکی در دل کویر و هرکدام هم طرفداران خاص خود را دارند. در اکثر اقامتگاه های بوم گردی مناطق کویری، همیشه برنامه های جذابی برای شب نشینی برگزار می شود. گردشگران به دور آتش یا حوض وسط اقامتگاه می نشینند و علاوه بر اینکه از آسمان پرستاره لذت می برند، شاهد برنامه ها و جشن های مختلفی هم هستند که اکثرشان، رقص های محلی می باشد. اما هیچوقت به پای چالش ها و لذت های شب نشینی در دل کویر نمی رسند.
اگر میخواهید شب نشینی را در دل کویر تجربه کنید، نیاز به تجهیزات زیادی است و حتی باید کارهایی را انجام دهید که نصف شب و موقع خواب، جانوران کویری به شما آسیب نزنند. کویر گردها وقتی که میخواهند در دل کویر کمپ کنند و از شب نشینی لذت ببرند، آتش به پا می کنند و همگی به دور آتش مینشینند. حرفه ای ها با خود دوربین به همراه می برند تا از آسمان لذت ببرند و حرفه ای ترها هم تلسکوپ و دوربین های خاص تا آسمان را رصد کرده و از این چشم انداز فوق العاده ای که فقط در دل کویر یا وسط اقیانوس ها وجود دارد لذت ببرند. اما باید در نظر داشته باشید در دل کویر شب ها ترسناک است و اگر آتش روشن نکنید، جز منظره تاریک و خوفناک هیچ چیز دیگری را مشاهده نخواهید کرد.
بطور کلی کویرها با اینکه جاهای جذاب و دوست داشتنی هستند اما در عین حال می توانند خطرناک هم باشند و حتی اتفاق های جبران ناپذیری را برجای بگذارند. لیستی از وسایل مهم و ضروری هستند که همیشه برای سفر به کویر باید به همراه داشته باشید تا از هرگونه اتفاق جلوگیری کنید و سفری لذت بخش را برای خود رقم بزنید.
شاید بدون آب و غذا بتوان برای چند ساعت یا چند روز در کویر زنده ماند اما بی شک بدون دوست و همراه یا حتی گروه کویرگردی، سفر به این مناطق زیبا و خطرناک غیر ممکن است. دلیلش هم مشخص است وقتی با خودروی آفرودی میخواهید سفر کنید هرچقدر خودروی شما تجهیز هم باشد کافیست در یکی از باتلاق های کویر گیر کنید بخصوص وقتی که اولین بار است به کویر سفر می کنید و با موقعیت باتلاق های آنجا آشنا نیستید. در این مواقع فقط یک خودروی دیگر است که می تواند شما را از این اتفاق نه چندان دوست داشتنی نجات دهد. همچنین حضور یک دوست یا گروه کویرگردی مزیت های دیگری هم دارد که جذاب ترین آن ها، شب نشینی و دورهمی های خاطره انگیز هستند و از طرفی، در صورتی که اگر آذوقه کسی رو به اتمام باشد، دیگران هرچه دارند را به اشتراک میگذارند.
اینکه همراهی را با خود به کویر ببرید که بیشتر خوش بگذرد فقط یک طرف قضیه هست و کلی وسایل هم باید با خود ببرید چون کویر نه خبری از آب هست و نه خبری از غذا، هیچ آنتنی وجود ندارد و حتی جانوران خطرناک کویری و راهزنان هم ممکن است در کویر وجود داشته باشد. مسلماً وقتی که قرار است به منطقه ای بی آب و علف سفر کنیم، واجب است مقادیر زیادی آب و غذا به همراه داشته باشیم. این موضوع که چه مقدار آب باید به همراه ببریم بستگی به تعداد روز و شب هایی است که در کویر خواهیم بود چون هر انسان بطور میانگین 4 لیتر آب در روز مصرف می کند و تصور کنید در کویر هستید و چون هوا گرم است صرف آب هم بیشتر می شود. برای غذا هم خیلی از کویرگردها هم غذاهای آماده با خود به همراه می برند و هم غذاهایی نیاز به پخت و پز دارد.
این از بحث آب و غذا. اما در کویر نه سرویس بهداشتی هست، نه روشنایی وجود دارد، نه کسی هست که به دادمان برسد پس چیکار کنیم؟ اول از همه چون زندگی ما وابسته به تکنولوژی می باشد واجب است با خود پاوربانک داشته باشیم البته پاوربانکی که قبل از سفر شارژش پر شده باشد. بعد از آن، چون در کویر آنتن نداریم به همراه داشتن موقعیت یاب هم الزامی خواهد بود هرچند در برخی از مناطق کویر حتی این موقعیت یاب ها هم پاسخگو نیستند پس واجب می شود نقشه ای از راه های کویر راه هم به همراه داشته باشیم.
مورد بعدی بحث خواب است. خیلی ها در سفر به کویر اقامتگاه های بوم گردی را برای اقامت انتخاب می کنند اما برخی هم هستند که شب را در کویر سپری می کنند. ما به یک چادر نیاز داریم که از ورود حیوانات، بادهای شنی و سرمای سوزناک در امان باشیم و یک کیسه خواب که مبادا عقرب و حیوانات ریز وارد بدنمان شود. البته حرفه ای ها حرکات جذابی می زنند که یکی از آن ها گازوئیل است بطوریکه کافیست در شعاع یک متری چادر خود مقداری گازوئیل بریزید تا دیگر هیچ جانداری وارد قلمروی شما نشود. اما وقتی شب می شود، با تاریکی مطلق مواجه می شوید که به لطف عدم وجود آلودگی نوری، ستاره های زیادی را در آسمان می بینید.
در این حین، اگر روشنایی با چراغ خودرو تامین شود، به باطری و لامپ خودرو آسیب وارد می شود و ما نمیخواهیم خودرویمان در کویر گیر کند. اگر هم از باطری گوشی استفاده کنیم باطری موبایل و پاوربانک تمام می شود پس به همراه داشتن چراغ سیار هم خالی از لطف نیست. مهم ترین چالشی که خیلی ها با آن دست و پنجه نرم می کنند، لباس و پوششی است که باید در کویر بر تن داشته باشیم. روزها کویر بسیار گرم و سوزان است و شب ها سرد و سوزناک. برخی تصور می کنند باید در طول روز، لباس تابستان آستین کوتاه و نازک بر تن داشت و شب ها یا کاپشن پوشید یا لباس را عوض کرد و پوششی کلفت تر بر تن داشت. اما بهترین راه، لباس های آستین کوتاه نازک هستند چون نه دوست داریم در طول روز به لطف بادها، شن از آستین ها وارد بدن شوند و نه دوست داریم علاوه بر گزیده شدن توسط حشرات، آفتاب هم پوست دستمان را بسوزاند.
البته یک موضوع مهمی هست که باید در نظر بگیرید. ما خودمان وقتی به کیش و قشم و مناطق گرم سیری سفر می کنیم، کرم ضد آفتاب به دست و صورتمان می زنیم اما در کویر توصیه می شود از این کار اجتناب کنید چون در این مناطق، بادهایی می وزد که توأم با شن است و ترکیب شن و کرم ضدآفتاب قطعاً اتفاق جذابی نخواهد بود برای همین، بهترین ترکیب برای راه رفتن در کویر طی روز، کلاه، شال گردن، لباس نازک آستین بلند و عینک آفتابی است.
به غیر از این ها، یکسری لوازم هم هست که به همراه بردنش خالی از لطف نیست. اگر به خودرو میخواهید به کویر سفر کنید، تجهیزات آفرودی جذابی هستند که می توانیدبه همراه ببرید و این تجهیزات شامل یخچال سفری، کولر و بخاری، مینی یخچال، چادرهای کمپینگ، کلمن های برقی، باربکیو و غیره می باشند البته که لازمه یک خودرو، در کنار جعبه کمک های اولیه جعبه ابزارها هم هست و اگر میخواهید در کویر ماجراجویی هم داشته باشید حتماً کمپرسو باد با خود ببرید تا باد لاستیک ها را متناسب با شرایط راه تنظیم کنید. همچنین اگر به تمیزی اهمیت می دهید، در کویر به لطف بادهای شنی که همیشه می وزد بدنتان خیلی زود کثیف می شود و برای همین می توانید کیسه های آب که با نام دوش سیار شناخته می شود هم به همراه داشته باشید.
در اینجا توانستیم تا آنجا که می توانیم، اطلاعاتی درباره بهترین زمان سفر به کویر ارائه دهیم و همچنین، وسایل مورد نیاز، راه های کمپینگ و نکات مهم سفر به کویر را هم بگوییم تا با رعایت آن ها، سفری بدون هیچ دردسری داشته و از طرفی، بهترین خاطرات کویر گردی را هم برای خود رقم بزنید. کویرها در عین حال که ساده به نظر می رسند و جذاب هستند می توانند خطرناک هم باشند.
برای سفر به کویر بایستی به این نکات دقت کرد:
1. همراه داشتن وسایل ضروری لازم، 2. بهترین زمان سفر به کویر را در نظر بگیرید، 3. همراه داشتن آب و غذا به مقدار کافی، 4. همراه داشتن لباس مناسب، 5. کلاه و کرم ضدآفتاب از نکات ضروری 6. همراه داشتن نقشه مسیریابی
برای کمپ در کویر باید وسایل ضروری نظیر لوازم بهداشتی و پزشکی، لباس مناسب، کلاه، آفتابگیر و کرم ضد آفتاب، ظروف مناسب برای پخت و پز، آب به مقدار زیاد، غذای و خوراکی به مقدار کافی، تجهیزات اتومبیل و غیره را به همراه داشته باشید.
کلاه آفتابگیر، لباس زیر نخی، بلوز آستین بلند برای جلوگیری از آفتاب سوختگی، شلوار بلند، کفش مخصوص پیاده روی، بارانی، بادگیر، جوراب ساق بلند و ساق کوتاه، تیشرت نخی و خنک و عینک آفتابی
فصل های پاییز و زمستان از بهترین زمان های سفر به کویر به شمار می روند.