باغ فین کاشان

وقایع تاریخی باغ فین کاشان

همان طور که گفته شد باغ فین یکی از پر آوازه ترین بنا های تاریخی محسوب می وشد و از همین رو وقایع و رویداد های بسیار مهمی دراین بنا اتفاق افتاده است که اغلب همه ما چیز های مهمی درباره وقایع این باغ شنیده ایم. از جمله وقایع تاریخی باغ فین می توان به موارد زیر اشاره نمود:

مرگ شاه صفی

از دیگر وقایع تاریخی مهمی که در باغ فین اتفاق افتاده است می توان به مرگ شاه صفی اشاره نمود. شاه صفی بارها به باغ فین رفته بود که طبق گفته در آخرین سفرش به این باغ بر اثر مصرف بیش از حد مشروب در عمارتخانه دولت و اقامتگاهش جان خود را از دست داد.

قتل خضر نهاوندی

یکی از حاکمان با اقتدار و قدرتمند شهر کاشان به نام خضر نهاوندی بود که از اقتدار و قدرت بسیاری برخوردار بود از همین رو این مسئله از سوی شاه اسماعیل بسیار موجب نگرانی او شد و سپس در سال 986 هجری شمسی در باغ فین توسط فردی چاقو به دست مورد حمله قرار گرفت و به قتل رسید. پس از گذشت سالها گفته شد که این قتل یک مسئله سیاسی بوده و به دستور شاه صورت گرفته و خضر نهاوندی این حاکم قدرتنمد در باغ فین به قتل رسیده است.

جشن شاه اسماعیل صفوی

از جمله اتفاقات مهمی که در این بنای تاریخی و در این باغ رخ داده است ، برگزاری جشنی برای آغاز حکومت شاه اسماعیل صفوی است. در واقع شاه اسماعیل صفوی در آغاز حکومت خود به شهر کاشان می رود و در این باغ برای مردم جشنی برگزار می کند و مردم نیز به افتخار حضور شاه، شهر را تزئین می کنند. هم چنین باید بدانید که شاه اسماعیل در طی دو باری که به این با آمده بود،موجب جشن و پایکوبی مردم در این محل شد.

قتل امیر کبیر

از جمله وقایع مهمی که اغلب درباره آن چیز های بسیاری شنیده ایم می توان به  قتل امیر کبیر که دستور ناصرالدین شاه در این باغ اتفاق افتاد، اشاره نمود. محمد تقی فراهانی ملقب به امیر کبیر یکی مهم ترین افراد در تاریخ ایران محسوب می شود زیرا که ایشان در آن زمان تاثیر بسزایی در آبادانی ایران داشته و از جمله اقدامات مهم ایشان می توان به تاسیس دارلفنون، ساماندهی ارتش، تقسیم آب کرج و تعیین حقوق برای درباریان اشاره نمود. این فرد یکی از افراد محبوب نزد شاه بود و به همین دلیل دشمنی های بسیاری با ایشان وجود داشت. در وقع مادر شاه و حاج غلی خان مراغه ای به دلیل دشمنی که با امیر کبیر داشتند موجب شدند که امیر کبیر از مقام صدراعظم عزل شود و به شهر کاشان تعبید می شود. اما تنها پس از گذشت 40 روز ناصرالدین شاه از این کار خود پشیمان می شود و برای صدراعظم محبوب خود خلعتی می فرستد. اما دشمنان ایشان در هنگام مستی ناصرالدین شاه از ایشان سوء استفاده می کنند و برای قتل امیر کبیر از شاه امضا می گیرند.

پس از امضای دستور قتل امیر کبیر توسط ناصرالدین شاه، قاتلان به باغ فین می روند و از طریق کوچه وارد  حمام می شوند و دستور مرگش را که توسط شاه داده شده است را برای امیر کبیر بازگو می کنند و تنها به او اجازه می دهند که روش کشته شدن خود را انتخاب کند که امیر کبیر از دلاک حمام می خواهد که رگ دشتس را بزند، اما قاتلان منتظر نمی مانند و سرانجام او را خفه می کنند و در حمام فین به قتل می رسانند. این واقع تلخ در 20دی 1230 هجری شمسی و در حمام باغ فین اتفاق افتاده است که جز مهم ترین واقع تاریخی در این باغ محسوب می شود.

معماری باغ فین کاشان

این باغ از معماری خارق العاده ای برخوردار است و در این باغ می توان عناصر پویایی چون آب و درخ و عناصر ثابت و بنا های تاریخی بسیار زیبایی را مشاهده نمود که هر کدام از آنها در دوره های مختلف به این باغ افزوده شده اند و در واقع در این باغ می توان نوع معماری در هر دوره تاریخی را مشاهده نمود. هم چنین از دیگر مواردی که در این باغ بسیار مورد اهمیت قرار داشتف حفظ تقارن در طراحی اولیه باغ بود که پس از دوره صفویه و افزودن سازه های دیگر به باغ این مسئله به حاشیه رفت.

همان طور که در ابتدا نیز اشاره نمودیم در این باغ عناصر مختلفی دیده می شود که یکی از مهم ترین آنها عنصر آب است که در این مجموعه بسیار به کار برده شده است و از اهمیت بسیاری برخوردار است. در واقع در وجود جوی های آب، حوض جوشان و حوض خانه صفویو همچنین فواره های آب همه نشان دهنده اهمیت عنصر آب است و وجود این موارد در یک شهر کویری و کم آبی مانند کاشان توجه بسیاری را به خود جلب می کند و چشم انداز بی نظیری را در باغ ایجاد می کند.  همچنین از دیگر مواردی که زیبایی این مکان را چند برابر کرده است، می توان به گذرگاهی سنگ فرش شده که در وسط باغ و در راستای شمال شرقی و جنوب غربی باغ وجود دارد اشاره نمود که هر کدام از این گذر گاه ها به سمت یکی از بنا های زیبای این باغ منتهی می شوند.

از دیگر عناصری که زیبایی این باغ را دو چندان کرده اند می توان به درختان این باغ زیبا اشاره نمود. در واقع در این باغ تعداد بسیاری درخت وجود دارد که بیشترین درختانی که در این باغ خودنمایی می کنند می توان به درختان سرو و درختان چنار این باغ اشاره نمود که گفته می شود که هر کدام از آنها قدمتی بسیار طولانی دارند. هم چنین از جمله قدیمی ترین درختان این باغ می توان به درخت سرو لیلی و مجنون اشاره کرد که به طور تقریبی دارای قدمتی 500 ساله هستند و این درختان در کنار کوشک قاجار قرار گرفته اند.

وجود 579 اصل درخت سرو در باغ فین نشان دهنده اهمیت بسیار این درخت در طراحی باغ بوده است اما در این باغ درختان دیگری چون توت، انجیرو… نیز دیده می شوند که این درختان برای زیبا تر شدن باغ در نار درختان سرو کاشته شده اند.

علت نام گذاری باغ فین

همانطور که در ابتدای مقاله نیز اشاره کردیم به دلیل قرار گیری این باغ و بنای تاریخی در منطقه فین، این باغ با این نام، نام گذاری شده و شناخته می شود. اما ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چرا این منطقه با نام فین شناخته می شود و فین به چه معناست؟

می توان این گونه بیان کرد کلمه فین در فارسی باستانی به معنای پین یا همان پایان است و علت نام گذاری این مکان به این نام این است که این منطقه پایان شهر محسوب می شود به همین دلیل نیز کلمه پین یا پایان بر این شهر گذاشته شده است. همچنین گفته می شود که مردم این منظقه کلاه هایی به نام فینه بر سر می گذاشتند و از همین رو کلمه اقتباس شده فین بر روی این منطقه گذاشته شده است. خوب است بدانید که در لغات نامه دهخدا کلمه فین به معنی جوشش آب است و به دلیل وجود چشمه و جریان آبی که در این منطقه وجود دارد می توان گفت این مسئله از دیگر دلایل نام گذاری این شهر با نام فین است.

بنا های دیدنی باغ فین کاشان

همان طور که گفته شد به دلیل بازسازی های متعدد در دوره ها وسلسه های مختلف و افزودن بنا های متعدد توسط حاکمان و شاهان ایرانی، باغ فین هموراه جاذبه های دیدنی بسیاری را در خود جای داده است که علاقمندان و گرشدگران می توانند از این بنا های زیبا دیدن کنند و تاریخ، معماری و فرهنگ گذشته ایران را در این مجموعه تماشا کنند.

از جمله بنا های دیدنی باغ فین می توان به موارد زیر اشاره نمود:

حوض جوشان باغ فین

از جمله خارق العاده ترین بخش های باغ فین حوض جوشان است که یکی از جذاب ترین بخش  های باغ از نظر معماری به حساب می آید. از جمله دلایل زیبایی این حوض کاشی کاری های زیبا با نقش های فوق العاده بر کف حوض است که زیبایی این حوض را دو چندان کرده. در واقع این حوض دارای تعداد 160 حفره به شکل و نماد گل های قالی وجود دارد  که نیمی از این حفره ها برای مکش آب و نیم دیگر آن برای خروج آب برای فواره های حوض است که این مسئله باعث شده که آب حوض به بیرون سرازیر نشود و جلوه ای بی نظیری را ایجاد کرده است.

حوض دوازده فواره

از دیگر زیبایی های این باغ می توان به حوض دوازده فواره اشاره نمود که در زمان محمد شاه قاجار در باغ فین ساخته شده است و از جمله شگفتی های خارق العاده این باغ محسوب می شود. لازم است بدانید که این حوض شبیه به جوی آبی با فواره های پر آب است که بعد از حوض جوشان قرار دارد  هنگامی آب به داخل حوض می ریزد، آب به وسیله تنبوشه های سفالی از فواره های این حوض سرازیر می شود و جلوه ای زیبایی را ایجاد می کنند. همان طور که گفته شد در گذشته عنصر آب و استفاده از حوض و حوضخانه در باغ های ایرانی بسیار مورد اهمیت بوده، از همین رو در این باغ حوض های متعدد و زیبایی در این باغ ساخته شده است.

از جمله بناهای دیدنی باغ فین، کوشک صفوی یا صوفه عباسی است که در گذشته از این بنای دو طبقه برای برگزاری مراسم های جسن و تفریح استفاده می کردند.. در واقع این عمارت یک قصر کوچک است که مرکز باغ ساخته شده و یک عمارت کلاه فرنگی نیز در زمان شاه صفی به آن افزوده شده است که امروزه اثری از آن در این بنا باقی نمانده است.

کوشک صفوی در واقع یک عمارت چهار ضلعی است که در بخش مرکزی آن حوضی بسیار زیبا قرار داده شده و نقاشی های خارق العاده در قسمت ورودی عمارت به چشم می خورد، اما لازم است بدانید که این نقاشی ها بر اثر زلزله و حمله افغان ها بسیار تخریب شده اند و امروزه تنها نقشی کم رنگ از آنها باقی مانده، اما با این حال نیز همچنان زیبایی خاص خود را داردو نظر ببینده را به خود جلب می کند. هم چنین خوب است بدانید که حوض سکه که در گذشته مردم برای برواده شدن آرزو هایشان در آن سکه می انداختند نیز در این کوشک قرار گرفته که با نام شترگلو شناخته می شود که در حفره وسطی این حوض لوله ای سفالی شبیه به گلوی شتر وجود دارد که آب از آن با فشار به بیرون می آید و انگار چشمه ای در وسط حوض وجود دارد.

عمارت سردر

عمارت سردرد نیز از دیگر بنا های دیدنی باغ فین است که در بدو ورودتان به این باغ می توانید این عمارت دو طبقه را ببیند. در واقه این بنا در دوره صفوی ساخته شده است و دارای تالاری است که نقش اتصال به بیرون باغ را بر عهده دارد. همچنین علاوه بر تالار این بنا دارای تعدادی ایوان است که این ایوان ها به چهار طرف باغ مشرف هستند  دارای چشم اندازی زیبا هستند.

اتاق شاه نشین

از دیگر بنا هایی که به دستور محمد شاه قاجار در این باغ فین ساخته شد می توان به اتاق شاه نشین اشاره نمود.این بنا با عنوان اتاق پنج در و ارسی نیز شناخته می شود و علت این نام نیز وجود پنج در و پنجره مشرف به باغ و حیاط است و چشم انداز زیبایی دارد. هم چنین از دیگر زیبایی های این بنا می توان به شیشه های رنگی این بنا اشاره نمود که فضای این اتاق را زیبا تر و چشم نواز تر کرده است. خوب است بدانید که دلیل قرار دادن این نوع شیشه ها، محافظت از این بنا در برابر موریانه و حشرات است.

کوشک قاجار

از دیگر بناهایی که در این باغ ساخته شده است می توان به کوشک قاجار اشاره نمود که این کوشک به دستور فتحعلی شاه در سال 1189 شمسی ساخته شده است که با نام صوفه شاهی و شترگلو فتعلی شاه نیز شناخه می شود. از جمله موارد زیبایی که می توان در این بنا شاهده نمود می توان به نقاشی هایی از صنیع الملک بر روی سقف کوشک اشاره نمود که اغلب آنها بر اثر عوامل مختلف از بین رفته اند.

چشمه زنانه یا تقسیم گاه آب

قسمت چایخانه که در گذشته با نام چشمه زنانه شناخته می شد یکی از مکان های این باغ است که در کنار  کوشک قاجار قرار دارد و امروزه به عنوان چایخانه باغ فین استفاده می شود. خوب است بدانید که در این قسمت آبی که به داخل باغ می آید به سه بخش تقسیم می شود و در بخش حوض جوشان، حوض کوشک قاجار و کوشک صفوی جریان میابد و آب فواره ها را نیز از این بخش تامین می شود.

حمام های باغ فین

ممکن است چیز های زیادی  درباره حمام فین کاشان شنیده باشید. در واقع از جمله مشهور ترین قسمت باغ فین، حمام فین است که این حمام های تاریخی به دلیل قرار گیری در باغ فین با نام حمام فین شناخته می شوند. از دیگر دلایل شهرت این حمام ها می توان به قتل امیر کبیر در این حمام اشاره کرد. در واقع می توان گفت که حمام های فین از مهم ترین و معروف ترین بنا های باغ محسوب می شود.

حمام سلطنتی

حمام های فین به دو بخش تقسیم می شوند که از جمله مهم ترین آنها می توان به حمام سلطنتی اشاره نمو د که این حمام در سال 1189 به دستور فتحعلی شاه قاجار جهت استفاده شاهان قاجار در هنگام تفرج در باغ، ساخته شد که این حمام دارای بخش های مختلفی چون رختکن، سربینه، حوض آب گرم و آب سرد، خزینه، اتاق های حجامت و اتاق شاه نشین است. معماری این حمام ها به شکلی بود که با استفاده از لوله هایی کف حمام را گرم می کردند و هم چنین دود از آن طریق از حمام بیرون می رفت. هم چنین در ساخت این حمام از مصالحی به نام ساروج استفاده شده که در برابر رطوبت بسیار مقاوم است. برای روشنایی حمام نیز حفره هایی در سقف حمام قرار داده شده بود که این حفره ها به روشنایی حمام کمک می کرد.

حمام صفوی

حمام صفوی یا حمام کوچک از دیگر حمام های این باغ است و این مکان همان جایی است که صدراعظم ناصر الدین شاه، امیر کبیر به قتل رسید به همین دلیل نیز این حمام با نام حمام امیرکبیر شناخته می شود. گفته می شود که این حمام در سال 882 هجری شمسی ساخته شده و اغلب بخش هایی که در حمام سلطنتی وجود دارد، در این حمام نیز وجود دارد. از دیگر مواردی که در این حمام می توان مشاهده نمود می توان به کاشی های آن اشاره نمود که طبق گفته ها این کاشی ها دارای قدمت 500 ساله هستند.

حیاط خلوت کریم خانی

در قسمت جنوب غربی باغ نیز حیاط خلوتی زیبا ساخته شده است که این حیاط خلوت با نام حیاط خلوت کریم خانی شناخته می شود و با دستور کریم خان زند ساخته شده است. این مکان تشکیل شده از اتاق های پنج در و اتاق های ساده و یک حیاط کوچک و در دو طرف این حیاط خلوت اتاق های کوچک و تو در تو دیده می شود که جلوه زیبایی به این مکان بخشیده است.

برج و باروی باغ

یکی از اصلی ترین خصوصیت های باغ فین برج و باروی مستحکم باغ فین است که این باغ را به یک قلعه تبدیل کرده است و جلوه ای با شکوه به باغ بخشیده. هم چنین این برج بارو موجب تفاوت این باغ با دیگر باغ های ایرانی شده است.

چشمه سلیمانیه

از دیگر جاذبه های دیدنی باغ فین می توان به چشمه فین یا همان چشمه سلیمانیه اشاره نمود که این چشمه از صخره ای به نام کوه دندانه در قسمت غربی کاشان از دل زمین می جوشد و منبع اصلی آب های داخل باغ می توان گفت که این چشمه است. در واقع چشمه سلیمانیه تمامی آب حوض ها و جوی های آب باغ فین را تامین می کند.

موزه ملی کاشان

از جمله جاذبه های دیدنی باغ فین کاشان می توان به موزه ملی کاشان که در شمال غربی و در خلوت نظام الدوله (داماد فتحعلی شاه) ساخته شده است، اشاره نمود. این موزه در یک بنای 300 متری و یک در طبقه با تعدادی تالار بزرگ و کوچک واقع شده و در این موزه می توان از بخش ،هایی چون مردم شناسی، باستان شناسی، و صنایع دستی بازدید کرد. در واقع اشیای چون ظروف سفالی، اشیای سرامیکی، پوشاک و موارد  دیگری از گذشتگان مشاهده نمود. این بخش از باغ فین یکی از جذاب ترین مکان ها به شمار می رود و علاقمندان می توانند هنگام بازدید از باغ، از این موزه که در گذشته حرم سرای نظام الدوله بوده، دیدن نمایند.

اصطبل

در کنار موزه آثاری از یک اصطبل وجود دارد که در این باره در کتاب های تاریخی اشاره ای نشده است اما طبق تحقیقات گفته می شود که قدمت این اصطبل با خلوت نظام الدوله یکسان است.

کتابخانه

در ضلع شرقی باغ نیز عمارت بادگیری وجود دارد که با عنوان کتابخانه شناخته می شود. در واقع این ساختمان در زمان قاجار به باغ فین اضافه شده  و در سال 1334 شمسی این بنا به عنوان کتابخانه عمومی امیر کبیر کاربرد داشت.

بهترین زمان بازدید از  باغ فین

باغ فین کاشان نیز مانند دیگر باغ های معروف و زیبای ایران در فصل تابستان و بهار از چشم اندازی زیبا و بی نظیری برخوردار است به همین دلیل نیز اگر قصد دارید از این باغ دیدن کنید و از زیبایی های این بنای خارق العاده لذت ببردید، بهتر است که در این فصول به این مکان بروید. اما خوب است بدانید که در فصل پاییز و زمستان نیز این باغ زیبایی منحصر به فردی دارد که تماشای آن در این فصول از سال، خالی از لطف نیست. در صورتی که به گردش در میان دیدنی های کاشان و بازدید از جاذبه های تاریخی علاقه مند باشید، روستای ابیانه از قدیمی ترین و تاریخی ترین روستاهای کاشان در نطنز بوده که می توانید از آن هم دیدن کنید.

هزینه و ساعت بازدید از باغ فین

پیش از آنکه به این باغ بروید بهتر است تا از زمان بازدید این مکان اطلاع کسب کنید. اما لازم است بدانید که باغ فین کاشان همه روزه به جز ایام شهادت های رسمی برای بازدید عموم از ساعت 9 الی 18 باز است. برای بازدید از این مکان باید مبلغ 2500 تومان بپردازید که این مبلغ برای اتباع خارجی معادل 25000 هزار تومان است.

باغ فین کجاست و مسیر دسترسی به آن

باغ فین کاشان همان طور که گفته شد در شهر کاشان و استان اصفهان واقع شده و به دلیل قرار گیری باغ فین در یکی از خیابان های اصلی شهر مسیر دسترسی به آن بسیار آسان است. برای بازدید از این مکان کافیست در مرکز شهر کاشان در خیابان امیر کبیر پیشروی کنید و آن را ادامه دهید تا به این باغ سر سبز و خارق العاده برسید.

شماره تلفن باغ فین کاشان: ۰۳۱۵۵۳۰۲۰۷۰

آدرس باغ فین کاشان: استان اصفهان – بخش مرکزی شهر کاشان – خیابان امیرکبیر

رزرو اقامتگاه در کاشان

اگر قصد دارید که به شهر کاشان سفر کنید و جاذبه های دیدنی این شهر زیبا چون باغ فین بازدید کنید، می توانید پیش از شروع سفرتان از طریق سایت لوکس ویلا به اجاره ویلا در کاشان بپردازید و اقامتگاه مورد نظر خود را از این طریق انتخاب و رزرو نمایید تا در هنگام سفرتان به این شهر مشکلی برایتان پیش نیاید. خوب است بدانید که پشتیبانان سایت لوکس ویلا همه روزه آماده پاسخگویی به شما عزیزان هستند.