جاهای دیدنی یزد به همراه سفرنامه‌ای خواندنی

مسجد جامع یزد، آنقدر زیباست که در فهرست جاهای دیدنی یزد اولین رتبه را کسب کند

مسجد جامع یزد بلندترین مناره‌ها را در ایران دارد و از نقاط مختلف شهر قابل دیدن است. این مسجد یکی از ارزشمندترین جاهای دیدنی یزد است که در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است. مسجد جامع یزد دارای یک ایوان مرتفع، دو شبستان، دو گرم خانه، گنبدخانه، دو پایاب و یک صحن بزرگ به شکل مستطیل است. مسجد جامع کبیر یزد که شش ورودی دارد، پر از ظریف‌ کاری‌های هنری است که در هنگام بازدید از این جاذبه نباید از آن‌ها غافل شوید.

امیرچخماق یادآور دوران تیموریان از دیگر جاهای دیدنی یزد

نماد معماری یزد، میدان امیرچخماق، در قلب شهر واقع شده است. ساختمان سه‌طبقه‌‌‌ی حول میدان با نمای چشمگیر و درخشندگی ایوان‌های زیبایش پس از غروب خورشید، جلوه‌گری می‌کند. یکی از شاخص ترین این جاذبه ها تکیه ای است با مناره های بلند که به عنوان اصیل ترین قسمت این شهر به یادگار مانده است. قدمت این میدان به قرن نهم هجری و زمان حکومت تیموریان باز می گردد و توسط فردی با همین نام امیر جلال الدین چخماق ساخته شده است. میدان امیرچخماق یا به گویش مردم یزد میرچخماق محلی برای گردهمایی مردم یزد می باشد.

موزه آب یکی از زیباترین جاهای دیدنی یزد

موزه آب یزد یکی از دیدنی ترین موزه های شهر یزد می باشد که هم زمان با برگزاری نخستین همایش بین المللی قنات در اردبیهشت ماه سال ۱۳۷۹ هجری شمسی در شهر یزد افتتاح شده است.

ساختمان موزه آب یزد که متعلق به شرکت سهامی آب منطقه‌ای یزد است، در یکی از منحصر به فردترین منازل مسکونی دوره قاجار، معروف به خانه کلاهدوزها قرار دارد. این ساختمان دارای 720 متر مربع مساحت می‌باشد. در سال 1266 هجری شمسی به دستور حاج سید علی اکبر کلاهدوز، که تاجر بلند آوازه آن زمان بود، ساخت بنا آغاز گردید و در سال 1308 هجری قمری به پایان رسید. روزگاری دو قنات به اسامی رحیم آباد و زارچ از زیر این بنا عبور می‌کردند. هنوز هم قنات دو هزار ساله زارچ با کانالی به طول 75 کیلومتر در زیر حیاط این عمارت در جریان است.

آتشکده‌ی زرتشتیان

یزد مرکز آیین زرتشت برای زرتشتیان ایران و جایگاه چندین بنا و مکان تاریخی زرتشتی است. آتشکده که مهم‌ترینِ این عمارت‌ها و ازجمله جاهای دیدنی یزد است، جایگاه آتشی است که بنا بر روایت‌ها از قرن پنجم پیش از میلاد شعله‌ور است.

آتشکده یزد که به آن آتشکده بهرام یا آتشکده وَرهُرام نیز گفته می شود یکی دیگر از اماکن و جاهای دیدنی یزد میباشد و یکی از بناهای مقدس زرتشتیان است. این آتشکده شامل ساختمان و باغ مشجری است که در آن آتش مقدس نگهداری می‌شود.

همانطور که می دانید در دین زرتشت آتش عنصر مقدسی است و مکان هایی را به نام آتشکده برای نگهداری و حفظ آن بنا نهاده اند. آنها دین خود را بر سه اصل پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک استوار کرده اند. یکی از این آتشکده ها، آتشکده یزد می باشد که سالانه از سراسر کشور برای ادای مراسم مذهبی خود در این مکان گرد هم می آیند.

تاریخچه آتشکده یزد

بنای فعلی آتشکده در سال ۱۳۱۳ خورشیدی با تلاش و کمک مالی زرتشتیان یزد و پارسیان هند ساخته شده است. از زمان های گذشته، آتشکده‌ها ساده و بدون زرق و برق ساخته می‌شدند. ساختمان آتشکده نیز همین گونه می باشد و معماری زیبای آن برگرفته از هنر معماری هخامنشیان در تخت جمشید می باشد. ساختمان آتشکده در وسط حیاط و در میان درختان همیشه سبز قرار گرفته است. حتما پیشنهاد میکنم در تور یزد که میروی از این اثر خاص دیدن کنید.

خانه رسولیان یزد

خانه رسولیان از خانه‌های تاریخی دوره قاجار و جزور مجموعه خانه های تاریخی یزد است که حدود 110 سال قدمت دارد. جلوه‌ای از معماری سنتی و بومی ‌یزد است. این خانه در مرکز بافت قدیم شهر یزد در محله سهل بن علی قرار گرفته است.

ساخت این بنا هم زمان با آخرین سال های دوره قاجار می باشد. در سال 1283 بنا به در خواست مرحوم حاج میرزا کاظم رسولیان توسط استاد محمد حسن محمد رحیم ساخته شده است.

خانه رسولیان تا چندی پیش مسکونی بود؛ اما در سال 1368 ‏به صورت وقف در اختیار دانشگاه یزد قرار گرفت. پس از مرمت تبدیل به دانشکده معماری یزد شده است.

بنا شامل دو بخش اندرونی و بیرونی می باشد. بخش بیرونی از اتاق ارسی، حوضخانه، تالار، زیرزمین و بادگیر تشکیل شده است. بخش اندرونی که قسمت خصوصی خانه می باشد، شامل اتاق های سه دری، پنج دری، بادگیر، تالار، کلاه فرنگی، ارسی و حیاط مشجر است. حد فاصل حیاط بیرونی و اندرونی، حمام خانه قرار گرفته است. پیشنهاد میکنم که دیدار از این اثر تاریخی را نیز در لیست جاهای دیدنی خودت در یزدگردی بگذاری.

یخچال خشتی میبد یزد

یکی از قدیمی ترین یخچال های استان یزد، یخچال خشتی شهر میبد می باشد که قدمت آن به دوران صفویه بار می گردد. در فاصله 50 کیلومتری یزد، شهر میبد و در کنار راه کاروانسرا به چاپارخانه قرار گرفته است.

این یخچال از خشت و گل ساخته شده و دارای چهار قسمت می باشد که عبارتند از دیواره های سایه انداز، حوض یخ بند، مخزن یخچال و گنبد و یکی از شگفتیهای دیدنیهای یزد میباشد که یادآور علم گذشتگان ما میباشد؛ که چطور براحتی با گرمای آن زمان مقابله میکردند و اسباب راحتی خود را با یاری خداوند بینهایت مهربان فراهم میکردند.

حوض یخچال میبد گلی و کم عمق می باشد. مخزن آن نیز قیفی شکل بوده و در زمین رسی سختی کنده شده است. قطر دهانه این حوض 13 متر و گودی آن 6 متر می باشد.

مجموعه خان یزد

مجموعه خان شهر یزد، از بهترین جاهای دیدنی یزد و مکان های گردشگری و تاریخی این شهر است. بخشی از این مجموعه بی نظیر، همانند قسمت هایی از بازار خان، در دوره افشاریه بنا شده است. سایر بخش ها از دوران قاجار به جای مانده اند. بیشتر بخش های مجموعه خان یزد، با همت محمد تقی خان بافقی و نوادگان وی شکل گرفته است. مجموعه خان یزد، شامل میدان، حمام و بازار خان می باشد.

میدان خان یزد

میدان خان یزد، علاوه بر ساختار زیبا و باشکوه، در چهار سوی آن مغازه های کوچک و بزرگی وجود دارد که بازدید از  آن ها جالب خواهد بود. همچنین برای بازید از حمام و بازار لازم است خود را به میدان خان برسانید.

بازار خان یزد

بازار خان یزد، از بازار های قدمی شهر بادگیر ها محسوب می شود. این بازار، با 274 متر طول، لقب طولانی ترین بازار یزد را نیز دارد. بازار خان یزد، شامل 2 بخش می شود که در مجموع 153 باب مغازه در آن وجود دارد. از دیدنی ترین قسمت های بازار خان می توان به بازار زرگری، بازار قیصریه ( که کریم خان زند تحت تاثیر این بازار، بازار وکیل شیراز را بنا کرد ) و بازار کاشیگری نام برد. معماری باشکوه و طاق های بی نظیر و هندسی بازار خان یزد، شهرت جهانی دارند.

حمام خان

حمام خان یزد، مخصوص بزرگان شهر بوده است و سرشار از المان های معماری دوره ناصرالدین شاه است. این حمام در سال 1170، بنا می شود که 30 سال بعد، حدود سال های 1200 مورد بازسازی قرار می گیرد. این حمام، هم اکنون به عنوان رستوران سنتی نیز استفاده می شود که می توانید به عنوان پیشنهاد، ناهار را در این رستوران که یکی از بهترین رستوران های سنتی یزد است، صرف کنید. سقف گنبدی شکل با نورگیر فوق العاده خود، گچ بری های کم نظیر، استخر و تزئینات شاه نشین از دیدنی های حمام خان یزد می باشد که نباید فرصت تماشای آن ها را از دست داد.

آب انبار شش بادگیر یزد

آب انبارهای شش بادگیر نام یکی از آب انبارهای شهر یزد از بین ۷۵ آب انباری است که ۱۸۰ سال پیش در دوره قاجاریه ساخته شده بوده اند. این بنا به شکل ۸ وجهی ساخته شده و دلیل آن این بوده که بتواند با شرایط اقلیمی و جهت باد در این منطقه کویری کنار بیاید. این آب انبار یکی از بزرگترین آب انبارها شهر یزد است که حجم آن بالغ بر ۲۰۰۰ متر مکعب است. این آب انبار دارای ۲ خروجی است یکی برای زرتشتیان و دیگری برای مسلمانان است که این خود نشان دهنده فرهنگ بالای مردم شهر یزد است که می توانند با درک با کنار هم زندگی کنند.

ساباط و بادگیر

عمارت بوستان ناجی از دیگر جاهای دیدنی یزد

از دیگر باغ های مشهور یزد در دوران قاجار بوستان ناجی است که پس از این که به شهرداری اهدا شد به صورت بوستان بازسازی شد. عمارتی در میان این بوستان قرار دارد که دارای یک تالار با بادگیر، ۲ اتاق و قسمت های مختلف دیگری است که این عمارت و باغ با کاربری مسکونی از املاک شخصی به نام ناجی بوده است. این بوستان در مسیر قنات نجف آباد قرار دارد.

باغ دولت‌آباد یکی دیگر از جاهای دیدنی یزد

باغ دولت‌آباد با فواره‌های متعدد، درختان سرو و انارش، آرامش و سکوت باغ‌ ایرانی را برایتان به‌ارمغان می‌آورد. این اقامتگاه قرن هجدهمی که یکی از جاهای دیدنی یزد است، سرشار از سایه‌ و نور و عمارت‌های زیباست و تمام سال از آن بازدید می‌کنند. بادگیر مرکزی باغ به بلندی ۳۳ متر و ردیف پنجره‌های شیشه‌رنگی که یادآور استوانه‌های زیبابین هستند، فضای هنرمندانه‌ی بی‌همتایی را خلق می‌کنند که مانند آن را به این زودی‌ها پیدا نمی‌کنید.

روستای خرانق

گشت شهر یزد و اطراف آن بدون دیدن روستای خرانق کامل نمی‌شود. این روستا با خانه‌های کاه‌گلی بیش از یک قرن قدمت دارد، اما امروزه تقریبا خالی از سکنه است. البته شاید عده‌ی کمی از اهالی روستا را درحال پرسه‌زنی ببینید. گردشگران آزادند که در گوشه‌وکنار روستا با زیبایی توصیف‌ناپذیرش بگردند. از مسجد قاجاری روستا و قنات باستانی دره‌ی پایین‌دست غافل نشوید.